Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/10889/63

Browse

Now showing 1 - 20 of 209

Open Access
A lexicological study of the linguistics terminology in Greek
Καλαμίδα, Φωτεινή; Ξυδόπουλος, Γιώργος Ι.; Ράλλη, Αγγελική; Μαρκόπουλος, Θεόδωρος; Kalamida, Foteini
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
The present study aims at examining the adaptation of the English linguistics terminology into the Greek language. More specifically, in order to do this, after presenting the theoretical background regarding terminology, and especially linguistics terminology, its standardization and unification, a number of English linguistic terms are selected and discussed by consulting certain dictionaries so as to compare and contrast the translations of the terms into Greek; then, the translations are further examined by applying a set of evaluation criteria with ultimate aim to find and propose the best and most accurate translation of each term in Greek. Besides, the challenges and difficulties encountered when reviewing the translations of the terms are presented and finally, some general conclusions are drawn concerning the linguistics terminology in Greece.
Open Access
"De rerum natura" : μια δομική ανάλυση για την ερμηνεία του τέλους τού 6ου βιβλίου στον Λουκρήτιο
Γλαράκη, Νικολίτσα; Καζαντζίδης, Γιώργος; Οικονομοπούλου, Κατερίνα; Λίπκα, Μιχαήλ; Glaraki, Nikolitsa
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει σε μια δομική ανάλυση των τελών των 6 βιβλίων του έργου De rerum natura του Λουκρήτιου. Σκοπός μας είναι να «ξεκλειδώσουμε» στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό το ομολογουμένως προβληματικό τέλος του 6ου βιβλίου, ακριβώς επειδή αυτό υπονομεύει το μήνυμα του κειμένου, που είναι η εξάλειψη του φόβου του θανάτου και, επομένως, η προσέγγιση της επικούρειας αταραξίας. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας το ζήτημα το οποίο εμφανίζεται συνεχώς στο προσκήνιο είναι το κατά πόσο μπορεί να γίνεται λόγος για το λοιμό ως ένα ικανοποιητικό τέλος για το DRN. Η μελέτη των ενδοκειμενικών συνδέσεων μεταξύ των βιβλίων είναι η μέθοδος που θα ακολουθήσουμε προκειμένου να δώσουμε μια απάντηση στο δυσεπίλυτο αυτό ερώτημα που θέσαμε.
Open Access
Dionysian religion : a study of the worship of Dionysus in Ancient Greece and Rome
(2015-04-03) Χριστοδούλου, Νιόβη Ναόμι; Λίπκα, Μιχαήλ; Χριστόπουλος, Μενέλαος; Οικονομοπούλου, Αικατερίνη; Christodoulou, Niovi Naomi
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Η μεταπτυχιακή διατριβή έχει ως θέμα της τη Διονυσιακή λατρεία. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην είσοδο του θεού Διονύσου στην αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη βασιζόμενη σε δύο πηγές, στις "Βάκχες" του Ευριπίδη και το "Ab Urbe Condita" του Τίτου Λίβιου (39.8-19).
Open Access
Heracles' lion skin : actor and costume
(2014-02-20) Αθανασοπούλου, Ευσταθία Μαρία; Καρακάντζα, Ευφημία; Χριστόπουλος, Μενέλαος; Ράγγος, Σπυρίδων; Athanasopoulou, Efstathia Maria
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
The aim of this essay is to explore the relation between actor and costume in the context of theatrical discourse and using as an axis Heracles’ lion skin. The word actor is used to denote the agent of theatrical/mimetic action while the word costume stresses the function and power of a theatrical costume. In the Introduction section the context of the research is being described. The methodological field is that of the recently explored theatrical discourse which derives from metatheatrical studies and is based on critical treatises on theatre. In the first chapter the importance of lion skin as a prominent costume for the articulation of theatrical discourse is being analyzed from different angles. In chapter two the metatheatrical use of Heracles’ lion skin is used as a base for the construction of theatrical discourse about the function of theatre in a dramatic text. In the following section, Heracles’ lion skin is used to describe actor’s relation to his tragic skeue and is also reconstructed anew as a pantomime costume indicative of the dynamics developed between performer and costume. In Libanius’ A Reply to Aristidis On Behalf of Dancers the emphasis on the transformative power of the costume is being discussed (chapter 4). In chapter 5 the emergence of lion skin in the debate around the relation between actor and costume constitutes the epilogue of a long-lasting debate on the dynamics of relation between actor and costume.
Open Access
Horror in DRN : όψεις του τρόμου στο "De rerum natura" του Λουκρητίου
Γιαννοπούλου, Αικατερίνη; Καζαντζίδης, Γεώργιος; Οικονομοπούλου, Αικατερίνη; Λίπκα, Μιχαήλ; Giannopoulou, Aikaterini
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Στην παρούσα εργασία θα επιχειρηθεί η διερεύνηση των όψεων του τρόμου στην λατινική φιλοσοφία, με κεντρικό άξονα το De Rerum Natura του Λουκρητίου. Με αφετηρία τον εντοπισμό όλων των λημμάτων που υποδηλώνουν τρόμο στο DRN και με παράλληλη μελέτη σχετικών χωρίων τόσο σε λατινικά, όσο και σε αρχαιοελληνικά κείμενα, θα γίνει προσπάθεια να εξηγηθεί η διαφορά των εννοιών που μπορεί ο τρόμος να πάρει και να αναζητηθούν τα στοιχεία εκείνα που τις καθορίζουν.Στο πρώτο εισαγωγικό κεφάλαιο θα γίνει αναφορά στη θέση που κατέχει ο τρόμος στην λογοτεχνία από την απαρχή της μέχρι και τα νεότερα χρόνια, ενώ στη συνέχεια θα μελετηθεί ακροθιγώς το παράδοξο του να αποκομίζει κανείς απόλαυση ερχόμενος αντιμέτωπος με ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα που αποσκοπεί στην πρόκληση ενός αρνητικού συναισθήματος, του τρόμου. Αφού αποσαφηνιστούν τα παραπάνω, η εργασία θα προχωρήσει με την μελέτη του DRN και τον εντοπισμό των λέξεων δηλωτικών φόβου και τρόμου (horror, terror, metu-s, formid-o, pavor, time-o, timor, tremor, trepid-atio, vereor). Με παράλληλη μελέτη σε όλους τους προγενέστερους του Λουκρητίου Λατίνους συγγραφείς θα γίνει μια ενδελεχής έρευνα των συμφραζομένων στα οποία απαντά το λήμμα -horr-, με σκοπό να αποσαφηνιστεί η έννοια του σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση. Ο στόχος είναι να απαντηθεί το ερώτημα του τί είναι πραγματικά ο τρόμος για τον Λουκρήτιο, και εάν -και σε ποιο βαθμό- καινοτομεί ο ίδιος, προσθέτοντας μια καινούρια ανάγνωση της λέξης horror, με περισσότερο αισθητικές συνδηλώσεις, σαφέστερο αντικείμενο το οποίο προκαλεί τον φόβο και βέβαια σύνδεση με το υψηλό. Εν τέλει, θα διερευνηθεί το ζήτημα του κατά πόσο η χροιά που δίνει ο ίδιος ο ποιητής στην έννοια του horror, όταν αυτή εμφανίζεται σε σύνδεση με το υψηλό, είναι στην ουσία αρνητική, εφόσον αφορά άτομα που κατέχουν την δύναμη της πραγματικής γνώσης, άρα αποτελεί ναι μεν αρνητικό συναίσθημα αλλά ταυτόχρονα και ένδειξη σοφίας. Ο συνδυασμός μάλιστα της λέξης horror με το συναίσθημα της ηδονής (voluptas) καταδεικνύει πως όχι μόνο δεν είναι αρνητικό συναίσθημα, αλλά μάλλον ιδιαιτέρως ευχάριστο.
Open Access
Lexical self-organization in the acquisition and processing of Modern Greek conjugation : an artificial neural network approach
Μπόμπολας, Σταύρος; Ράλλη, Αγγελική; Pirrelli, Vito; Σγάρμπας, Κυριάκος; Bompolas, Stavros
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
The traditional dichotomy between lexicon and grammar has been reviewed (Aitchison 1994), since human lexical knowledge does not seem to be organized in such a way to minimize the storage, but rather to maximize the processing efficiency (Post et al. 2008). These claims have led to the perception of the morphological lexicon as a dynamic memory system (Elman 1995), a parallel network of fully memorized word forms (Bybee 1995), whose boundaries between processing and storage are blurred and overlapped, being actually two sides of the same coin. Hence, the emergence of the morphological structure in the mental lexicon could be perceived through the analysis of the dynamic interaction between lexical representations and distribution capacity, perceptual discrimination and degrees of regularity in input data. Artificial neural networks and self-organising maps provide experimental ways of testing this interaction under different input conditions and parameters (Pirrelli 2007). In this line, Temporal Self-Organising Maps (TSOMs, Ferro et al. 2011; Marzi et al. 2014, 2015, 2016) can perceive possible surface relations between word forms and store them by partially overlapping activation patterns, reflecting gradient levels of lexical specificity (holistic vs. decompositional representations). For this dissertation, we use the above assumptions in order to observe the dynamic acquisition and processing of words grouped into families (e.g. a paradigm, or a set of forms filling the same paradigm cell) based on simulations with artificial neural networks, tested on samples of realistically distributed training data of the Greek language. To address the issues of developmental acquisition, serial processing and lexical access, as well as parallel activation and word recall, we had to run a series of simulations, designed to investigate the interconnection between time of acquisition, frequency distribution, word length and regularity of inflectional paradigms (Pirrelli et al. 2011; Marzi et al. 2014, 2015, 2016). Simulations show that different Greek verb classes are processed and acquired differentially, as a function of their degrees of formal transparency and predictability. We relate these results to psycholinguistic evidence of Modern Greek word processing, and interpret our findings as supporting a view of the mental lexicon as an emergent integrative system.
Open Access
Nominalizations, functional structure, and argument structure
Μαγιώνος, Γεώργιος; Ρούσσου, Άννα; Σπυρόπουλος, Βασίλειος; Κοτζόγλου, Γιώργος; Magionos, Georgios
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
The main aim of this dissertation is to shed light to some aspects of the syntactic phenomenon of nominalization in Standard Modern Greek (SMG). More specifically, to show how certain (acategorical or verbal) roots interact with (nominal) functional elements and what the consequences of this interaction are, when it comes to argument structure. In Chapter 1, I will offer a brief history of nominalization thus far, present what has motivated me to explore this subject and refer to a series of theoretical prerequisites that will be useful throughout the dissertation i.e. the architecture of the grammatical system, the way the category of a given lexical / syntactic item is determined and the interaction between functional structure and argument structure. Chapter 2 will be devoted to more specific issues pertaining to nominalizations, namely the (re-)categorization of certain syntactic items during the syntactic derivation of nominalizations and how argument structure is to be “encoded” in nominalization constructions. In Chapter 3, I will present the main findings of my analysis, followed by discussion and proposals for further research.
Open Access
The phenomenon of anglicisms : from idiomatic MWEs to morphosyntactic structures
Παπαδοπούλου, Ράνια; Ξυδόπουλος, Γεώργιος Ι.; Renner, Vincent; Μαρκόπουλος, Θεόδωρος; Papadopoulou, Rania
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Nowadays the influence of English on MG is unprecedented. Influences are observed at the lexical level, with loans (ténis < Engl. tennis), loan translations (uranoksístis < Engl. skyscraper), semantic loanwords (podíki < Engl. mouse) etc. What is especially striking though is that during the past decades influences have been attested in phraseological patterns as well as in morphosyntactic constructions. As far as the phraseological patterns are concerned, idiomatic multiword expressions (MWEs) that are calques of the equivalent English ones have been observed. Moreover, influences are observed at the morphosyntactic level of MG too, bringing to the surface new patterns that seem to mimic the equivalent patterns of English. Such patterns are, among others, the emergence of Phrasal Verbs (PVs) in MG, the re-appearance of pre-modified NPs, new cases of periphrastic adverbs, changes in the thematic structure of MG verbs and the emergence of causative form structures.
Open Access
Αδιαφανείς δομές και αμφισημία : το ρήμα έχω
Μπιλιανός, Δημήτριος; Ρούσσου, Άννα; Μαρκόπουλος, Θεόδωρος; Κοτζόγλου, Γιώργος; Bilianos, Dimitrios
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Στην παρούσα εργασία εξετάζονται οι δομές αδιαφάνειας. Μέσα από συζήτηση πάνω σε παραδείγματα με το ρήμα έχω από σώμα δεδομένων που δημιουργήθηκε ειδικά για την εργασία, αναγνωρίζονται τέσσερις παράγοντες που παίζουν ρόλο στις δομές αδιαφάνειας, στον βαθμό που αυτές μπορεί να προκαλέσουν αμφισημία σε μια πρόταση ή όχι: (α) οι εγγενείς σημασιολογικές ιδιότητες των λεξικών στοιχείων, (β) η σύνταξη, η οποία είναι εν μέρει συνδεδεμένη με τις ιδιότητες των λεξικών στοιχείων, (γ) η σχέση με τα άλλα στοιχεία της πρότασης, και (δ) η σημασιολογία – πραγματολογία στο επίπεδο της ερμηνείας.
Open Access
Αλεξανδρινή Τέχνη : λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό περιοδικό (1926-1931)
(2011-08-10T10:34:29Z) Αυγέρος, Κωνσταντίνος; Κωστίου, Αικατερίνη; Κωστίου, Αικατερίνη; Κατσιγιάννη, Άννα; Γκότση, Γεωργία; Avgeros, Konstantinos
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Στην παρούσα εργασία γίνεται μια ανάλυση περιεχομένου του περιοδικού Αλεξανδρινή Τέχνη καθώς και παρουσίαση συγγραφέων, ποιητών και κειμένων κατά είδος και τεύχος. Επίσης αναφέρεται η χρονική περίοδος δημοσίευσής της καθώς και τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα που συνέπιπταν με αυτή.
Open Access
Αναδιάρθρωση ρηματικών κλιτικών παραδειγμάτων : η ρηματική κλίση της διαλέκτου της Λέσβου, των Κυδωνιών και των Μοσχονησίων
Αλεξέλλη, Βασιλεία; Ράλλη, Αγγελική; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Ξυδόπουλος, Γιώργος; Alexelli, Vasileia
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Στόχος της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής είναι η μελέτη, η περιγραφή και η μορφολογική ανάλυση του ρηματικού συστήματος της διαλέκτου της Λέσβου και των Κυδωνιών και Μοσχονησίων. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα εστιάζει στα εξής σημεία: (α) τη μορφή που παρουσιάζουν τα ρηματικά κλιτικά παραδείγματα στη διάλεκτο και (β) τα ιδιαίτερα μορφολογικά φαινόμενα που διέπουν τη ρηματική κλίση της διαλέκτου, τη διαφοροποιούν από εκείνη της Κοινής Νέας Ελληνικής (εφεξής ΚΝΕ) και, επομένως, συμβάλλουν στην αυτονομία του διαλεκτικού συστήματος. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της εργασίας, τα ρήματα της διαλέκτου ταξινομούνται σε κλιτικές τάξεις (inflectional classes) σύμφωνα με το μοντέλο που έχει προταθεί από τη Ralli (1988) και Ράλλη (1993, 2005) για την κατηγοριοποίηση των ρημάτων της ΚΝΕ. Παράλληλα, διερευνάται η παρουσία των φαινομένων της παραδειγματικής ομοιομορφίας (paradigmatic levelling), της υπεραφθονίας (overabundance) και της ετερόκλισης (heteroclisis) στα ρηματικά κλιτικά παραδείγματα. Η έρευνα μας αποδεικνύει ότι τα ρήματα της διαλέκτου της Λέσβου και των Κυδωνιών και Μοσχονησίων χαρακτηρίζονται από μία έντονη τάση για απλοποίηση και επαναπροσδιορισμό της κλίσης τους. Όπως θα δούμε στις ενότητες που ακολουθούν, στην αναδιαμόρφωση του συστήματος συμβάλλει καταλυτικά, η εμφάνιση των μορφολογικών φαινομένων που αναφέραμε παραπάνω (παραδειγματική ομοιομορφία, υπεραφθονία, ετερόκλιση), η οποία φαίνεται ότι είναι περισσότερο συστηματική στο πλαίσιο της διαλέκτου, συγκριτικά με την ΚΝΕ. Επιπλέον, όπου είναι δυνατό, γίνεται προσπάθεια ερμηνείας των αποκλίσεων που εμφανίζει το διαλεκτικό ρηματικό σύστημα από το αντίστοιχο της ΚΝΕ.
Open Access
Αναδυόμενες ταυτότητες μέσα από την εξέταση συνομιλιακών αφηγήσεων διαλεκτόφωνων - ηλικιωμένων ανδρών και γυναικών
(2009-06-10T10:58:50Z) Βαλαβάνης, Κωνσταντίνος; Αρχάκης, Αργύρης; Αρχάκης, Αργύρης; Ράλλη, Αγγελική; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Valavanis, Konstantinos
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Ο στόχος της παρούσας εργασίας έγκειται στην διαπραγμάτευση και την ανάλυση των αναδυόμενων ταυτοτήτων μέσα από την εξέταση των συνομιλιακών αφηγήσεων ηλικιωμένων διαλεκτόφωνων γυναικών και ανδρών. Πιο συγκεκριμένα, θα εξεταστούν ξεχωριστά δέκα συνομιλιακές αφηγήσεις με κύριες πληροφορήτριες δύο ηλικιωμένες γυναίκες και επτά συνομομιλιακές αφηγήσεις με κύριους πληροφορητές δύο ηλικιωμένους άνδρες. Στόχος της εργασίας είναι να αναδείξει τις αφηγηματικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν τόσο οι γυναίκες, όσο και οι άνδρες στην προσπάθεια οικοδόμησης της δικής τους ταυτότητας, αλλά και των ταυτοτήτων άλλων προσώπων που πρωταγωνιστούν στις αφηγήσεις τους. Ο κυριότερος όμως σκοπός της έρευνάς μας είναι η παρουσίαση των συμπερασμάτων στα οποία καταλήξαμε για τις γυναικείες και τις ανδρικές συνομιλιακές αφηγήσεις με βάση συγκεκριμένα κριτήρια τόσο για το επίπεδο του αφηγούμενου κόσμου, όσο και για το επίπεδο του διεπιδραστικού κόσμου. Τα κριτήρια που θα χρησιμοποιήσουμε και βάσει των οποίων θα φτάσουμε στην ανάδυση των ταυτοτήτων τα αντλούμε από την Blum-Kulka (1993) και την Cheshire (2000) και είναι τα εξής: Σε σχέση με τον αφηγούμενο κόσμο θα εξεταστούν οι συνομιλιακές αφηγήσεις ως προς την θεματολογία, τον τόπο, τους πρωταγωνιστές, τη στοχοθεσία, τον ευθύ λόγο και την εξωτερική αξιολόγηση. Αναφορικά με τον διεπιδραστικό κόσμο οι συνομιλιακές αφηγήσεις θα εξεταστούν ως προς τον τρόπο επιτέλεσης της αφηγηματικής πράξης, την κατοχή του αφηγηματικού λόγου και τις αφηγηματικές ενάρξεις. Απώτερος σκοπός της μελέτης μας είναι με βάση τα ίδια κριτήρια να επιχειρήσουμε μια συγκριτική προσέγγιση των ανδρικών και των γυναικείων συνομιλιακών αφηγήσεων. Η βασική παραδοχή μας που διαπνέει ολόκληρη την εργασία βασίζεται στην άποψη περί κοινωνικής και δυναμικής κατασκευής των ταυτοτήτων, απορρίπτοντας οποιαδήποτε ουσιοκρατική και στερεοτυπική προσέγγιση. Ολοκληρώνοντας την εισαγωγή, πρέπει να τονίσουμε ότι η εξέταση των συνομιλιακών αφηγήσεων βάσει καθορισμένων κριτηρίων δεν σημαίνει πως στην εκτενή ανάλυση των συνομιλιακών αφηγήσεων που επιχειρούμε δεν κάνουμε λόγο και για άλλα θέματα, όπως το χιούμορ ως πεδίο έκφρασης ταυτότητας και η εναλλαγή κώδικα ως ένδειξη κατασκευής ταυτότητας. Ωστόσο, τα κριτήρια που παραθέσαμε θα μας βοηθήσουν να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα για τις ταυτότητες που αναδύθηκαν από τις συνομιλιακές αφηγήσεις των ηλικιωμένων διαλεκτόφωνων ανδρών και γυναικών και για τις ποικίλες στρατηγικές που χρησιμοποίησαν. Η σύγκριση των συνομιλιακών αφηγήσεων των ανδρών και των γυναικών σκόπιμα θα αποτελέσει το τελικό σημείο συζήτησής μας, καθώς πιστεύουμε πως πρώτα θα πρέπει να διαμορφώσουμε μια ξεκάθαρη άποψη για τις γυναικείες και τις ανδρικές συνομιλιακές αφηγήσεις ξεχωριστά και στο τέλος να τις δούμε σφαιρικά και συγκριτικά..
Open Access
Ανάλυση των κειμενογλωσσικών επιλογών σε γραπτά μαθητών/ τριών ελληνικής και αλβανικής καταγωγής
(2013-04-21) Δούκα, Ανθίππη; Αρχάκης, Αργύρης; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Ξυδόπουλος, Γεώργιος; Αρχάκης, Αργύρης; Douka, Anthippi
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Σημαντικές μεταβολές παρατηρούνται τις τελευταίες δεκαετίες στις σχολικές τάξεις της χώρας οι οποίες έχουν διαμορφωθεί με την έλευση πλήθους οικονομικών μεταναστών σχεδόν από όλο τον κόσμο. Από τη συνύπαρξη αυτοχθόνων και αλλοδαπών μαθητών ανακύπτουν διάφορα ζητήματα τα οποία έχουν απασχολήσει προηγούμενες μελέτες και σχετίζονται με την κοινωνική και ψυχολογική προσαρμογή των δεύτερων, την εκπαιδευτική τους πορεία καθώς και τον κίνδυνο εκπαιδευτικής αποτυχίας και κοινωνικού τους αποκλεισμού. Ωστόσο, δεν τίθενται συχνά ερευνητικά ερωτήματα που να εστιάζονται στην κειμενογλωσσική συμπεριφορά των μαθητών/τριών αλλοδαπής καταγωγής στο πλαίσιο της παραγωγής γραπτού μαθητικού λόγου και τη σύγκρισή της με τη αντίστοιχη συμπεριφορά των αυτοχθόνων μαθητών/τριών. Προς την κατεύθυνση προσανατολίζεται η παρούσα έρευνα.
Open Access
Ανάλυση χιουμοριστικών αφηγήσεων με έμφαση στα προσωδιακά χαρακτηριστικά
(2009-05-25T13:56:50Z) Γιακουμέλου, Μαρία; Αρχάκης, Αργύρης; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Αρχάκης, Αργύρης; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Κονδύλη, Μαριάννα
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Η παρούσα εργασία βασίζεται στην παραδοχή ότι οι ποικίλες υφολογικές επιλογές ενός ομιλητή, συμπεριλαμβανομένων των προσωδιακών του επιλογών, λειτουργούν ως ενδείκτες συμφραστικοποίησης (contextualization cues) (βλ. Gumperz, 1982). Ως δείκτες συμφραστικοποίησης, καθοδηγούν τον ακροατή να εντάξει το λόγο που προσλαμβάνει κατάλληλα στην περίσταση, αλλά και στα κατάλληλα γνωστικά και γλωσσικά συμφραζόμενα ώστε να καταλήξει στην προσδοκώμενη ερμηνεία. Βασική υπόθεση της εργασίας είναι ότι μέσα σε χιουμοριστικές συνομιλιακές αφηγήσεις, συγκεκριμένα προσωδιακά χαρακτηριστικά μπορούν να αποτελέσουν δείκτες συμφραστικοποίησης για το χιούμορ (βλ. Norrick, 2004). Βασιζόμενη στην Γενική Θεωρία για το Γλωσσικό Χιούμορ (GTVH) (βλ. Attardo 1994, 2001), κατά την οποία το χιούμορ στηρίζεται στην ασυμβατότητα ανάμεσα σε αυτό που αναμένεται να συμβεί και σε αυτό που τελικά συμβαίνει, χρησιμοποιώ ως βασική μονάδα ανάλυσης των αφηγήσεών μου τη χιουμοριστική φράση (jab line), η οποία θεωρείται ότι εμπεριέχει την γνωστική αντίθεση στην οποία στηρίζεται το χιούμορ. Στόχος μου είναι να δείξω αν συγκεκριμένα προσωδιακά χαρακτηριστικά, όπως οι παύσεις, η ταχύτητα και η ένταση, συμβάλλουν στην (ανα)δείξη του χιούμορ μέσα σε μία αφήγηση, και αν κάτι τέτοιο γίνεται με συστηματικό τρόπο. Με άλλα λόγια, στόχος μου είναι να δείξω αν το χιούμορ οριοθετείται και προβάλλεται προσωδιακά συγκριτικά με το υπόλοιπο μη χιουμοριστικό κείμενο, και ποια είναι αυτά τα προσωδιακά χαρακτηριστικά που συμβάλλουν σε αυτό.
Open Access
Ανδρέας Λασκαράτος. Η τέχνη της πολεμικής και η διαμόρφωση της συγγραφικής ταυτότητας
Καπελησίου, Λουίζα; Kapelisiou, Louiza
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Η παρούσα εργασία στοχεύει να προσεγγίσει τον Ανδρέα Λασκαράτο, τον ιδιόρρυθμο αυτόν Κεφαλλονίτη που άφησε το στίγμα του στα νεοελληνικά γράμματα με την καυστική του γλώσσα και την έντονα αντικληρική του διάθεση. Από το συγγραφικό του έργο δόθηκε βάση κυρίως στα Μυστήρια της Κεφαλονιάς ήτοι Σκέψεις πάνω στην οικογένεια, στη θρησκεία και στην πολιτική εις την Κεφαλονιά και στην Απόκριση εις τον αφορεσμόν. Αυτά εξάλλου αποτελούν και κάποια από τα πιο καθοριστικά δείγματα γραφής του Λασκαράτου· το πρώτο ως δείγμα των καθαρών και ακατέργαστων σκέψεών του και το δεύτερο αποτελώντας την ουσία της πολεμικής και αντιρρητικής του σκέψης αλλά και ρητορικής επεξεργασίας.
Open Access
Ανίχνευση πρακτικών γραμματισμού μαθητών Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού σε κείμενα μαζικής κουλτούρας και το ισχύον διδακτικό υλικό
(2013-02-28) Τσάμη, Βασιλική; Αρχάκης, Αργύρης; Φτερνιάτη, Άννα; Παπαζαχαρίου, Δημήτρης; Tsami, Vasiliki
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Η προοδευτική στροφή των σχολικών προγραμμάτων έχει αναδείξει τη σημασία αξιοποίησης των κειμένων μαζικής κουλτούρας στη γλωσσική διδασκαλία (Alvermann et al. 1999˙ Stevens 2001˙ Morrell 2002). Στην παρούσα εργασία θα διερευνηθεί σε ποιο βαθμό μαθητές/τριες της Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού έχουν πρόσβαση σε μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο, υπολογιστής κ.ά) τα οποία είναι φορείς κειμένων μαζικής κουλτούρας και σε ποιο βαθμό προτιμούν δραστηριότητες που εμπεριέχουν κείμενα μαζικής κουλτούρας (ακρόαση τραγουδιών, παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων, πλοήγηση στο διαδίκτυο, ανάγνωση εξωσχολικών εντύπων, παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων και κινηματογραφικών ταινιών). Παράλληλα, θα μελετηθεί αν και σε ποιο βαθμό οι προτιμήσεις των παιδιών επηρεάζονται από διάφορους κοινωνικούς παράγοντες, καθώς και αν σχετίζονται με τις σχολικές επιδόσεις του/της μαθητή/τριας στο γλωσσικό μάθημα. Επιπλέον, διερευνάται αν και σε ποιο βαθμό οι προτεινόμενες διδακτικές πρακτικές από το ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα και το διδακτικό υλικό για το γλωσσικό μάθημα στο δημοτικό σχολείο αξιοποιούν και βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις προτιμήσεις και τις καθημερινές εμπειρίες των μαθητών/τριών από τον ευρύτερο κοινωνικοπολιτισμικό τους χώρο. Τέλος, γίνεται σύγκριση των όσων καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της έρευνάς μας με τις ισχύουσες διδακτικές πρακτικές στην Ελλάδα, όπως περιγράφονται σε σχετικές έρευνες. H συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων από τους/τις μαθητές/τριες. Η έρευνα διεξήχθη σε πέντε δημόσια σχολεία του νομού Αχαΐας, τα οποία λειτουργούν σε περιοχές με διαφορετικό κοινωνικό επίπεδο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα παιδιά της Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού φαίνεται να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην οπτική και ακουστική διάσταση των κειμένων μαζικής κουλτούρας. Φαίνεται να προτιμούν λιγότερο τα έντυπα κείμενα μαζικής κουλτούρας, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να συνδυάζουν μόνο τον γραπτό λόγο και την εικόνα, ενώ υπάρχει η τάση να προτιμούν τραγούδια και κείμενα της τηλεοπτικής μαζικής κουλτούρας, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να συνδυάζουν σύγχρονους σημειωτικούς τρόπους της ψηφιακής τεχνολογίας, όπως εικόνα, κίνηση και ήχο. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ανάμεσα στο ισχύον διδακτικό υλικό και τις εξωσχολικές πρακτικές γραμματισμού των παιδιών υπάρχει μια σημαντική αναντιστοιχία (Luke 2004).
Open Access
Αξιολόγηση ελληνο-αγγλικών & αγγλο-ελληνικών ηλεκτρονικών λεξικών (Χρυσής έκδοσης 2002 της Ματζέντα Ε.Π.Ε. & G-Word for Windows 1993 της Singular Α.Ε.) : δομική σύγκριση-εξέταση του βαθμού ισοδυναμίας και εκτίμηση της χρηστικότητάς τους
(2008-08-29T11:01:29Z) Μπακούλα, Χριστίνα; Παπαζαχαρίου, Δημήτριος; Παπαζαχαρίου, Δημήτριος; Ξυδόπουλος, Γεώργιος; Γαλιώτου, Ελένη
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Στην παρούσα μεταπτυχιακή εργασία καταβάλλεται μια προσπάθεια αξιολόγησης δύο σύγχρονων ηλεκτρονικών λεξικών της αγγλικής γλώσσας. Πρόκειται για τα λεξικά διπλής κατεύθυνσης "Χρυσή Έκδοση 2002" Αγγλικό-Ελληνικό Ελληνικό-Αγγλικό Λεξικό της Ματζέντα Ε.Π.Ε. και "G-Word for Windows 1993, Version 1.04" της Singular A.E. Ειδικότερα, έχοντας τρία διαφορετικά σημεία αναφοράς, τη δομική σύγκριση ανάμεσα στα προαναφερόμενα λεξικά, την εξέταση του βαθμού ισοδυναμίας που επιτυγχάνεται σε καθένα από αυτά μεταξύ της γλώσσας-προέλευσης και της γλώσσας-στόχου, καθώς και τη γενικότερη εκτίμηση της χρηστικότητάς τους, η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία κινείται πάνω σε τρεις διαφορετικούς άξονες. Ωστόσο, δομικά αποτελείται από πέντε κύρια κεφάλαια. Το πρώτο είναι καθαρά θεωρητικό, με τις πρώτες υποενότητες να αναφέρονται στις γενικές αρχές που διέπουν τις λέξεις. Όμως, γρήγορα το βάρος στρέφεται στο ζήτημα της ορθής δόμησης των δίγλωσσων λεξικών. Στο σημείο αυτό τίθενται αναλυτικά όλα τα είδη, καθώς και οι προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται κατά τη δημιουργία και το σχεδιασμό τους. Επίσης, θίγονται σοβαρά ζητήματα, όπως σε ποιους απευθύνονται τελικά τα δίγλωσσα λεξικά, ποιες οι προσδοκίες των χρηστών τους, κτλ. Τα θέματα που μας απασχολούν στο δεύτερο κεφάλαιο είναι κατά πόσο τελικά μπορεί να ισχύει η έννοια της ισοδυναμίας, κατά πόσο επηρεάζει η δήλωση και η συνδήλωση τα δίγλωσσα λεξικά και, τέλος, κατά πόσο περιπλέκουν την ήδη δυσχερή κατάσταση οι συμφράσεις και οι ιδιωτισμοί. Το τρίτο κεφάλαιο επικεντρώνεται στην αντιπαραβολή των τεχνικών χαρακτηριστικών που έχουν να επιδείξουν τα προαναφερόμενα λεξικά διπλής κατεύθυνσης, ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύονται όλα τα επιμέρους θέματα της αξιολόγησης λεξικών. Ζητήματα όπως οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται, τα κριτήρια που τίθενται, σε συνδυασμό με τις πραγματικές ανάγκες των χρηστών, εξετάζονται αρχικά μόνο θεωρητικά, ενώ στη συνέχεια καθορίζονται με απόλυτη ακρίβεια και σαφήνεια τα ειδικά μεθοδολογικά εργαλεία που θα τεθούν σε εφαρμογή για την αξιολόγηση της Χρυσής Έκδοσης 2002 και του G-Word 1993. Η εμπεριστατωμένη αξιολόγηση που ακολουθεί στο πέμπτο κεφάλαιο και η οποία βασίζεται στα δείγματα του προσαρτήματος, αποκαλύπτει άμεσα τις αδυναμίες των δύο υπό αξιολόγηση λεξικών. Σημειώνεται ότι η αξία της εν λόγω κριτικής αποτίμησης δεν αποβλέπει στο να προσφέρει γρήγορες και αβασάνιστες συνταγές για την ορθή δόμηση δίγλωσσων λεξικών, αλλά κυρίως να πραγματευθεί τα διάφορα προβλήματα που ανακύπτουν από τη χρήση τους και να εξηγήσει, μέσα στο πλαίσιο του δυνατού, τους λόγους για τους οποίους τα συγκεκριμένα λεξικά οργανώθηκαν όπως οργανώθηκαν, δηλαδή τις βάσεις πάνω στις οποίες στηρίχθηκαν.
Open Access
Βασικά θέματα που προκύπτουν μέσα από τους τέσσερις Κατιλινιακούς λόγους του Κικέρωνα
(2011-07-29T05:46:23Z) Πρεζαλή, Παναγιώτα; Λίπκα, Μιχαήλ; Λίπκα, Μιχαήλ; Βαρτζιώτη, Όλγα; Χαραλαμπόπουλος, Νικόλαος; Prezali, Panagiota
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Κατά τη διάρκεια της υπατείας του το έτος 63 π.Χ., ο Κικέρων κατάφερε να αποκαλύψει τη συνωμοσία του Κατιλίνα και να σώσει τη Ρώμη από τον κίνδυνο που αυτή ενείχε. Γι’ αυτό ανακηρύχθηκε και “Pater Patriae” («Πατέρας της Πατρίδας»). Τότε ακριβώς, εκφώνησε και τους τέσσερις περίφημους λόγους του «Κατά Κατιλίνα», από τους οποίους οι δύο εκφωνήθηκαν μπροστά στη Σύγκλητο (ο 1ος και ο 4ος Κατιλινιακός Λόγος) και οι άλλοι δύο μπροστά στο δήμο (ο 2ος και ο 3ος Κατιλινιακός Λόγος).
Open Access
Γεωγραφία και θαυμάσια τοπία στο "Περί θαυμασίων ακουσμάτων"
Βουρονίκος, Βασίλειος; Vouronikos, Vasilis
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Θέμα της παρούσας εργασίας είναι η γεωγραφία του θαύματος και επιλεγμένα θαυμάσια τοπία στο ψευδο-Αριστοτελικό Περὶ θαυμασίων ἀκουσμάτων. Στο πρώτο κεφάλαιο θα εξετάσω τη γεωγραφία του θαύματος και τους τόπους που αναφέρονται από τον ψευδο-Αριστοτέλη σε σύγκριση με τον Ηρόδοτο. Θα δούμε ότι, ενώ στον Ηρόδοτο το θαύμα τοποθετείται σε περιοχές μακριά από το ελλαδικό κέντρο (σύμφωνα με τις προσδοκίες των αναγνωστών), στην παραδοξογραφία παρατηρεί κανείς μία μετατόπιση προς αυτό το κέντρο. Στη συνέχεια επιχειρείται να απαντηθεί το ερώτημα του γιατί συμβαίνει αυτή η μετατόπιση. Για το σκοπό αυτό θα συζητήσουμε το κείμενο του Ηροδότου, το Περὶ φυτῶν του Θεόφραστου και κείμενα του Αριστοτέλη. Οι συγγραφείς αυτοί παίζουν σημαντικό ρόλο στη στροφή του ενδιαφέροντος προς το κέντρο. Στο τέλος του κεφαλαίου εξετάζεται το αποτέλεσμα της απουσίας του ψευδο- Αριστοτέλη από τον παραδοξογραφικό κόσμο: ο παραδοξογράφος μεταφέρει μόνο προφορικές πηγές, ενώ εμείς θα περιμέναμε, έστω και περιστασιακά, την επίκληση της αυτοψίας. Στο επόμενο κεφάλαιο το ενδιαφέρον στρέφεται από την αυτοψία του παραδοξογράφου στην αυτοψία των προσώπων συγκεκριμένων ακουσμάτων και εξετάζονται τρία σπήλαια (κεφ. 82, 99, 101). Γενικά, η εξέταση των σπηλαίων δείχνει ότι το θαύμα είναι δυσπρόσιτο μέσω της αυτοψίας. Συχνά όμως ο παραδοξογράφος περιορίζει τη γνώση μας για αυτά, όταν, ενάντια στις προσδοκίες μας, φαίνεται να κρύβει πληροφορίες της αυτοψίας των άλλων. Έπειτα, εστιάζουμε στο κεφ. 101 και εξετάζουμε όλα τα στοιχεία του που συγκροτούν μία καταβατική εικόνα. Αυτή η εικόνα μας ενθαρρύνει να δούμε ορισμένες ομοιότητες μεταξύ του παραδοξογραφικού κόσμου και του (ομηρικού) τοπίου του Άδη. Στο τρίτο και τελευταίο κεφάλαιο θα δούμε για ακόμη μία φορά το ενδιαφέρον του παραδοξογράφου για το απροσδόκητο. Ο παραδοξογράφος υπαινίσσεται ότι η δυσοσμία ενός τοπίου (κεφ. 97) προέρχεται από τον θεϊκό ιχώρα, κατάλοιπο της Γιγαντομαχίας (γενικά, το θεϊκό συνδέεται με την ευωδία). Αναλύουμε λοιπόν τις συνέπειες που έχει για το θεϊκό αυτός ο υπαινιγμός.
Open Access
Γεωγραφικές / κοινωνικές ποικιλίες και ύφος σε προσωπικές επιστολές του 20ού αιώνα : μια ιστορική-κοινωνιογλωσσική προσέγγιση
(2022-12-22) Καλιαρντά, Γεωργία; Kaliarnta, Georgia
Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Αντικείμενο της παρούσας μελέτης είναι η ιστορική και κοινωνιογλωσσική προσέγγιση των γεωγραφικών και κοινωνικών ποικιλιών αλλά και του ύφους προσωπικών επιστολών του 20ού αιώνα. Προσεγγίζονται οι γλωσσικές αλλαγές που βασίζονται στο φύλο, το επάγγελμα, τη γεωγραφική ποικιλία και το κοινωνικό υπόβαθρο. Γίνονται επίσης αναλυτικές αναφορές στη δομή, την ορθογραφία, το λεξιλόγιο αλλά και την στίξη των επιστολών. Παρατηρούνται επιρροές που ασκούνται στη γραφή των πληροφορητών εξαιτίας του γλωσσικού ζητήματος που κορυφώνεται και τελικά επιλύεται στα χρόνια γραφής των επιστολών. Παράλληλα αναλύονται κείμενα που γράφονται το 2022 με σκοπό τη συγκριτική μελέτη της γλώσσας, του ύφους, της μορφής και γενικότερα των γλωσσικών επιλογών των πληροφορητών.