Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/10889/12377

Browse

Now showing 1 - 20 of 429

Open Access
Aλλαγές στην [sic] λογοθεραπευτική πράξη στα ειδικά σχολεία στην Ελλάδα λόγω COVID-19
(2022-11-10) Νικολάου, Βασιλική; Γεωργακοπούλου, Σωτηρία; Μάρκου, Θεώνη; Nikolaou, Vasiliki; Georgakopoulou, Sotiria; Markou, Theoni
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Αναμφίβολα, η παγκόσμια πανδημία του COVID-19 έφερε σημαντικές αναταραχές αλλά και αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Από τον Μάρτιο του 2020 όλος ο πλανήτης ήρθε αντιμέτωπος με πρωτόγνωρες καταστάσεις και κλήθηκε ν’ αντιμετωπίσει έναν ισχυρό εχθρό, ο οποίος απειλούσε και εξακολουθεί ν’ απειλεί την υγεία, ενώ παράλληλα κλυδώνισε τον κοινωνικό και τον θεραπευτικό ιστό. Μέσα σε λίγο διάστημα ο COVID-19 επηρέασε την καθημερινότητα των ανθρώπων, οι οποίοι έπρεπε πια να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα προστασίας αλλά και να προσαρμοστούν σε νέα επαγγελματικά δεδομένα, όπως είναι η μορφή εργασίας από απόσταση, η λεγόμενη τηλεργασία η οποία για κάποια επαγγέλματα ήταν αρκετά παραγωγική. Ωστόσο, σε ορισμένα επαγγέλματα τα οποία εμπίπτουν στην κατηγορία της ψυχικής υγείας, όπως είναι η λογοθεραπεία, η πανδημία του κορωνοϊού στάθηκε ένα σημαντικό εμπόδιο ως προς την ορθή διεξαγωγή της, τόσο σε ειδικά σχολεία, όσο και γενικότερα. Από τη μια όσοι έχρηζαν ειδικής εκπαιδευτικής- θεραπευτικής παρέμβασης αναζητούσαν νέα σταθερά δεδομένα και έναν νέο τρόπο επανασύνδεσης, κι από την άλλη οι λογοθεραπευτές κλήθηκαν ν’ αξιοποιήσουν νέους τρόπους και μέσα, είτε εξ αποστάσεως, είτε δια ζώσης, με σκοπό να μην εγκαταλειφθεί η βασική αρχή της αδιάκοπης φροντίδας. Η διαχείριση της καινούριας και πρωτόγνωρης κατάστασης που «γεννήθηκε» από την πανδημία δεν ήταν καθόλου εύκολο έργο, καθώς έθεσε πια τη λογοθεραπεία σε ένα νέο πλαίσιο, το οποίο θα έπρεπε άμεσα να λειτουργήσει και να φέρει θετικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, οι λογοθεραπευτές στα ειδικά σχολεία αλλά και εκτός, προσπάθησαν να στραφούν σε τεχνολογικές καινοτομίες, όπως είναι η τηλεπρακτική και η τηλε-υγεία, δηλαδή η εξ αποστάσεως παροχή υπηρεσιών υγείας. Η παρούσα πτυχιακή εργασία αποτελεί την προσπάθεια να ερευνήσει τις αλλαγές που επέφερε στην λογοθεραπευτικήαξιολόγηση και στην λογοθεραπευτική παρέμβαση η πανδημία COVID-19.Για τις ανάγκες της έρευνας αυτής δημιουργήθηκε ένα on-line ερωτηματολόγιο όπουαπευθύνεται σελογοθεραπευτές/ -τριες που εργάζονταν κατά το σχολικό έτος 2021-2022 σε Ειδικά Σχολεία στην Ελλάδα.. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπήρξαν αλλαγές στον τρόπο των συνεδριών. Τα παιδιά δεν ήταν αρκετά δυνατό να συμφιλιωθούν με τα νέα δεδομένα και υπήρξαν αρκετές δυσκολίες κατά την διάρκεια των συνεδριών. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας θα τα δούμε αναλυτικά παρακάτω.
Open Access
H Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας: διερεύνηση απόψεων διαφορετικών θεραπευτών
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2022) Ζιούλη, Ναταλία; Γερονίκου, Ελευθερία
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Open Access
H επίδραση των τεχνολογικών οπτικοακουστικών μέσων στην γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Έρευνα με χρήση ερωτηματολογίου για γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας
(ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, 2018) Γιαπιτζάκη, Παρασκευή; Ευσταθίου, Αθηνά; Μπέσσας, Ανδρέας
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα εργασία αφορά μία ερευνητική παρέμβαση του κατά πόσο τα τεχνολογικά οπτικοακουστικά μέσα (Τάμπλετ, Κινητό Τηλέφωνο, Ηλεκτρονικός Υπολογιστής, και Τηλεόραση) σχετίζονται με την γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με την χορήγηση ερωτηματολογίου, το οποίο αφορούσε ερωτήσεις προς τους γονείς σχετικά με την χρήση των μέσων αυτών από τα παιδιά κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας. Επίσης, έγινε χορήγηση της Λίστας Ελέγχου της Επικοινωνίας σε Παιδιά (ΛΕΕ-2) [Προσαρμογή της Children’s Communication Checklist-2 (Bishop, 2003) στην Ελληνική, Προσαρμογή: Γλάρου Ελένη, Επιμέλεια: Δρ. Ιωάννου Δήμητρα] (Γλάρου, 2015), προκειμένου να διαπιστωθεί αν αυτά τα παιδιά είχαν κάποια γλωσσική διαταραχή ή όχι. Το πρώτο κεφάλαιο, αποτελεί το θεωρητικό μέρος της μελέτης και ξεκινάει με τον ορισμό της Γλώσσας, τις θεωρίες για την κατάκτηση της, τις παραμέτρους της, τα στάδια γλωσσικής ανάπτυξης και την υπόθεση της κρίσιμης περιόδου. Έπειτα θεωρήθηκε σκόπιμο να γίνει αναφορά στις γλωσσικές διαταραχές (ορισμοί και χαρακτηριστικά). Στην συνέχεια ακολουθεί μία αναφορά στην τεχνολογία και στα τεχνολογικά οπτικοακουστικά μέσα που μας απασχολούν στην έρευνα (ορισμοί και ιστορική αναδρομή). Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά την βιβλιογραφική ανασκόπηση ερευνών σχετικών με την σχέση της τεχνολογίας και της γλωσσικής ανάπτυξης. Το τρίτο κεφάλαιο αποτελεί τον σκοπό της έρευνας, τον ερευνητικό σχεδιασμό, το δείγμα, τα όργανα μέτρησης και την διαδικασία μέτρησης. Ακολούθως, παρατίθεται η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των αποτελεσμάτων Τέλος, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας αποδεικνύεται ότι υπάρχει μία αρνητική επίδραση μεταξύ των τεχνολογικών οπτικοακουστικών μέσων και της γλωσσικής ανάπτυξης των παιδιών.
Open Access
H σχέση µεταξύ ταχύτητας οµιλίας και διακύµανσης της βασικής συχνότητας της φωνής σε νέους ΄Ελληνες οµιλητές : ακουστικά δεδοµένα
(2023-07-05) Μακράκη, Αναστασία; Makraki, Anastasia
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Στόχος της µελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης µεταξύ ταχύτητας οµιλίας και διακύµανσης της βασικής συχνότητας της φωνής σε νέους ΄Ελληνες οµιλητές, µε βάση ακουστικά δεδοµένα, υπογραµµίζοντας τη σηµασία της συνεκτίµησης διαφόρων παραγόντων κατά την ανάλυση και ερµηνεία των προτύπων οµιλίας σε διάφορα πλαίσια. Τα δηµογραφικά στοιχεία των συµµετεχόντων που συµπεριλήφθηκαν στη µελέτη αφορούσαν σε δέκα άτοµα, πέντε άνδρες και πέντε γυναίκες, ηλικίας από 20 έως 23 ετών, που κατάγονταν από δύο πόλεις της Ελλάδας. Η κατανοµή του φύλου των συµµετεχόντων ήταν ισορροπηµένη, επιτρέποντας µια πιο ακριβή σύγκριση µεταξύ των φύλων κατά την ανάλυση της σχέσης µεταξύ της ταχύτητας οµιλίας και της διακύµανσης της φωνής. Τα αποτελέσµατα έδειξαν πως γενικότερα η µείωση της διάρκειας της αναπνευστικής οµάδας ή αλλιώς η αύξηση του ρυθµού οµιλίας επιφέρει µείωση του εύρους και της τυπικής απόκλισης της βασικής συχνότητας. Σχετικά µε τις διακυµάνσεις των µετρήσεων ανάλογα µε το φύλο, φαίνεται ότι οι γυναίκες τείνουν να έχουν µεγαλύτερη διακύµανση του ύψους από τους άνδρες. Όσον αφορά στις διακυµάνσεις των µετρήσεων ανάλογα µε το µήκος των προτάσεων, γενικώς φαίνεται ότι υπάρχει η τάση η βασική συχνότητα να έχει µεγαλύτερο εύρος όσο αυξάνει το µήκος των προτάσεων. Τέλος, όσον αφορά στις παύσεις, εµφανίζονται στην αργή οµιλία ενώ τείνουν να εξαφανιστούν στη γρήγορη οµιλία. Επιπλέον τα ευρήµατα υποδηλώνουν ότι οι άνδρες κάνουν περισσότερες παύσεις ενδεχοµένως για να τονίσουν ορισµένες λέξεις ή ιδέες.
Open Access
H χρήση συστήματος Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας με εφαρμογή σε tablet για λειτουργική επικοινωνία ενήλικα με μικτή αφασία
(ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, 2018) Δεληβοριά-Δημαρέλου, Χριστίνα-Αλίκη; Γεωργοπούλου, Σταυρούλα
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα εργασία αναφέρεται στη διαμόρφωση μιας εφαρμογής (JABtalk) Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας (Ε.Ε.Ε) σε Android tablet και στη δυνατότητα εκπαίδευσης ενός ασθενούς 53 ετών με μικτή αφασία στη χρήση αυτού του συστήματος για τη λειτουργική του επικοινωνία. Η εκπαίδευση στοχεύει στην εκμάθηση, εξάσκηση και εμπέδωση του εννοιολογικού λεξικού που προστίθεται σταδιακά στην εφαρμογή και στην αναγνώριση της χρησιμότητας της Ε.Ε.Ε. στην πραγματική ζωή μέσα από υποθετικά σενάρια και παιχνίδια ρόλων. Μεθοδολογία: Το θεραπευτικό πρόγραμμα διήρκησε 9,5 μήνες (77 συνεδρίες 45’-60’) και χωρίστηκε σε 3 στάδια εκπαίδευσης. Το 1ο στάδιο πραγματοποιήθηκε σε εσωτερικό χώρο με 2 θεραπευτές (επικοινωνιακός σύντροφος και σωματικός καθοδηγητής), το 2ο σε εξωτερικό χώρο με 1 θεραπευτή και το 3ο σε εξωτερικό χώρο με 1 θεραπευτή και 2 επικοινωνιακούς συντρόφους. Η εφαρμογή είχε δυναμική εκτιθέμενη προβολή της αναπαράστασης και ηχητική κατονομασία. Σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του ασθενούς εντάχθηκαν 13 κατηγορίες (Σπίτι, Βόλτα, SOS, Προσωπικά Στοιχεία, Ταξίδια, Φαγητά, Γιορτές, Χρώματα, Ρούχα, Νιώθω, Αριθμοί, Σούπερ Μάρκετ, Διάλογος) και συνολικά 126 εικονίδια. Αποτελέσματα: Ο ασθενής είχε αυξήσει την επικοινωνιακή πρόθεση, τις επικοινωνιακές και γνωστικές του δεξιότητες (προσοχή, μνήμη κατά τη συνομιλία). Ζητούσε τη συσκευή Ε.Ε.Ε. για να επικοινωνήσει, επέλεγε 1-6 εικονίδια ύστερα από οδηγία με 100% επιτυχία, δημιουργούσε συγκεκριμένες δομημένες προτάσεις 4-6 εικονιδίων που περιείχαν τον εκκινητή πρότασης “θέλω” ή/και τον σύνδεσμο “και” με 100% επιτυχία ύστερα από υπόδειξη και με 80% επιτυχία αυθόρμητα ως απάντηση σε ερωτήσεις ή υποθετικά σενάρια. Επαναλάμβανε αναπαραγωγές μέχρι και 8 λέξεων με 100% επιτυχία, παρήγαγε αρκετά συχνόχρηστα εικονίδια και συνδυασμούς αυτών πριν ακούσει την ηχητική κατονομασία και στο τέλος μπορούσε να απαντήσει αυθόρμητα (χωρίς τη βοήθεια της συσκευής Ε.Ε.Ε.) σε κάποιες συχνόχρηστες ερωτήσεις. Επίσης, βελτιώθηκαν οι γλωσσικές δεξιότητες της ακουστικής μνήμης, της δείξης εικόνων, της επανάληψης και της κατονομασίας (70% βελτίωση: εικόνες υψηλής συχνότητας με φωνολογική διευκόλυνση). Οι παραφασίες είχαν σχεδόν εξαλειφθεί και οι νεολογισμοί εμφανίζονταν μόνο όταν ο ασθενής είχε σοβαρή δυσκολία στο να εκφραστεί.
Open Access
Mετάβαση του βιβλίου επικοινωνίας PECS σε ηλεκτρονική μορφή μέσω iPad ως Επαυξητικό – Εναλλακτικό Σύστημα Επικοινωνίας σε μη - λεκτικά παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού”
(ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, 2018) Γκόρος, Ανδρέας; Δήμα, Δήμητρα; Γεωργοπούλου, Σταυρούλα
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα πτυχιακή εργασία αναφέρεται στην μετάβαση του βιβλίου επικοινωνίας PECS σε ηλεκτρονική μορφή (application) μέσω ενός φορητού ηλεκτρονικού υπολογιστή (iPad) ως Επαυξητικό – Εναλλακτικό Σύστημα Επικοινωνίας σε μη - λεκτικά παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού. Η έρευνα βασίστηκε στην μελέτη δύο αγοριών ηλικίας 8,10 και 18,7 ετών αντίστοιχα, που έχουν διαγνωσθεί με ΔΑΦ και από μικρή ηλικία αποτελούν χρήστες της ΕΕΕ (μέσω του βιβλίου επικοινωνίας PECS). Η εφαρμογή PECS βασίστηκε στις ικανότητες του καθενός και διαμορφώθηκε ανάλογα με το βιβλίο επικοινωνίας που χρησιμοποιούσαν ήδη. Κατά αυτόν τον τρόπο, το νέο ψηφιακό πλέον βιβλίο επικοινωνίας, δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να εκτελεί τις ήδη μαθημένες επικοινωνιακές ενέργειες αλλά πιο διαδραστικά. Συνεχίζει να εξελίσσεται, δηλαδή, παράλληλα με την ανάπτυξη του παιδιού, τόσο ως προς το λεξιλόγιο του όσο και των ευρύτερων αναγκών του. Πιο συγκεκριμένα, επιτρέπει στον χρήστη να τραβήξει απλώς μια φωτογραφία ενός αντικειμένου και να την χρησιμοποιήσει άμεσα, να κάνει αναζήτηση εικόνων, να παράγει ηχητική κατονομασία των εικόνων που είναι προ εγκατεστημένη χωρίς θορύβους από το εξωτερικό περιβάλλον και σταθερή σε χαρακτηριστικά όπως ταχύτητα, ύψος και ένταση, να ρυθμίσει τον ισοσταθμιστή ήχου ώστε η φωνή να ταιριάζει στο φύλο και στην χρονολογική ηλικία του και τέλος να επιστεί την προσοχή των ατόμων του ευρύτερου χώρου χωρίς βλεμματική ή σωματική παρακίνηση. Η παρέμβαση, που διήρκησε 11/2 μήνα στον Α. (13 συνεδρίες διάρκειας 60 λεπτών) και 1 μήνα στον Μ. (7 συνεδρίες διάρκειας 60 λεπτών), πραγματοποιήθηκε σε διάφορα πλαίσια όπως το σπίτι, το ειδικό σχολείο και την ευρύτερη κοινότητα, με συχνότητα 1 με 3 φορές την εβδομάδα. Στόχος της ήταν εύρεση της δυνατότητας ή μη της μετάβασης του σταδίου που βρισκόταν το παιδί στο βιβλίο επικοινωνίας PECS στο αντίστοιχο στάδιο της εφαρμογής και ανάλογα με τα αποτελέσματα να επισημανθούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα. Η παρέμβαση αποτελούταν από 2 και 1 συνεδρίες γνωριμίας και λήψης ιστορικού αντίστοιχα, 1 συνεδρία σταθμισμένης και μη σταθμισμένης αξιολόγησης, 10 (στον Α.) και 7 (στον Μ.) συνεδρίες παρέμβασης και 1 συνεδρία επαναξιολόγησης. Η αποτελεσματικότητα της παρέμβασης αξιολογήθηκε με βάση την ανάγκη του παιδιού από καθοδηγούμενες συμπεριφορές, την πλήρη εξάλειψη των λαθών του και τελικά αν κατάφερε να κατακτήσει το επίπεδο που βρισκόταν στο βιβλίο επικοινωνίας του. Με βάση τα αποτελέσματα και οι δύο περιπτώσεις έφτασαν στον στόχο που είχε τεθεί εξ’ αρχής, με μοναδική διαφορά τον χρόνο που χρειάστηκαν για να φθάσουν στο σημείο αυτό. Αξίζει να σημειωθεί πως οι οικογένειες των παιδιών, παρακολουθώντας με το πέρας των συνεδριών την ανοδική εκφραστική εξέλιξη της επικοινωνίας του παιδιού τους αλλά παράλληλα και την βελτίωση της αυτοπεποίθησης και την σημαντική αύξηση των κινήτρων να επικοινωνήσει, θέλησαν να αποκτήσουν την εφαρμογή προκειμένου να γίνει ο βασικός τρόπος επικοινωνίας τους. Στην συγκεκριμένη έρευνα διαδραμάτισαν ρόλο πολλοί προσωπικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό, συστήνεται η συνέχιση του λογοθεραπευτικού προγράμματος, καθώς τα παιδιά μπορούν να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο του PECS στην εφαρμογή, κερδίζοντας περισσότερα οφέλη με την δυνατότητα παραγωγής φωνής, ενισχύοντας τον τομέα της κοινωνικής τους αλληλεπίδρασης.
Open Access
O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ (ΒULLYING) - ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟ
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2022) Ιωάννου, Μαρία; Καλέτζου, Αργυρώ; Παγανέλη, Μαρία; Γεωργοπούλου, Σταυρούλα
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα ερευνητική εργασία αποτελεί έρευνα για τον ρόλο του λογοθεραπευτή σε άτομα με επικοινωνιακές διαταραχές που έχουν υποστεί bullying σε Ελλάδα και Κύπρο. Σκοπός είναι να μελετηθεί η δράση, η στάση και η επίγνωση του λογοθεραπευτή σε συμπεριφορές εκφοβισμού που δέχονται και διαπράττουν άτομα με επικοινωνιακές διαταραχές. Αναλύεται μέσα από την έρευνα η ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των θυμάτων εκφοβισμού και η διαχείριση που γίνεται από τον λογοθεραπευτή και οι τρόποι αντιμετώπισης που χρησιμοποιεί. Στην πρώτη ενότητα της ερευνητικής εργασίας τοποθετούνται οι βασικοί προσδιορισμοί που σχετίζονται άμεσα με το θέμα. Στην δεύτερη ενότητα ανήκει η μεθοδολογία της παρούσας έρευνας, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα. Το δείγμα που επιλέχθηκε ήταν 60 λογοθεραπευτές. Η έρευνα έγινε με την χρήση μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας (Google Forms). Η ανάλυση των αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε με την βοήθεια ηλεκτρονικών εργαλείων στατιστικής ποσοτικά και ποιοτικά. Μέσω των αποτελεσμάτων φαίνεται ξεκάθαρα η σοβαρότητα του εκφοβισμού και ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει ένας λογοθεραπευτής στην αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
Open Access
Tα πρώιμα σημάδια της διαταραχής αυτιστικού φάσματος και ο εντοπισμός τους από τους γονείς
(2022-12-21) Τριαματάκη, Καλλιόπη; Μαργέτη, Έλενα; Χαλκιαδάκη, Γεωργία; Triamataki, Kalliopi; Margeti, Elena; Halkiadaki, Georgia
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Τα τελευταία χρόνια, τα ποσοστά επιπολασμού της Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) ολοένα και αυξάνονται. Βασικός σκοπός της παρούσας έρευνας, είναι να εντοπίσουμε το ποσοστό των γονέων οι οποίοι αντιλήφθηκαν μόνοι τους τις αποκλίσεις των παιδιών τους, από τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα, το είδος των αποκλίσεων καθώς και πότε και με ποιόν τρόπο τα εντόπισαν, πριν από την παρέμβαση των επαγγελματιών υγείας και τη διάγνωση. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου που δημιουργήθηκε από τις φοιτήτριες και στη συνέχεια κοινοποιήθηκε σε ομάδες σχετικές με τον αυτισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το ερωτηματολόγιο απευθυνόταν σε γονείς/ φροντιστές παιδιών με τη διαταραχή, ανεξαρτήτου ηλικίας, εθνικότητας και φύλου. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν 102 εκ των οποίων οι 87 ήταν μητέρες παιδιών. Έπειτα από ανάλυση των αποτελεσμάτων την έρευνας, διαπιστώθηκε ότι κατά κύριο λόγο οι γονείς και στη συνέχεια οι παιδαγωγοί, ήταν αυτοί που παρατήρησαν πρώτοι ανησυχητικά σημάδια τα οποία χρήζουν περεταίρω αξιολόγησης από ειδικούς. Ακόμη, η έρευνα έδειξε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των γονέων-φροντιστών, παρόλο που εντόπισε αρκετά σημάδια σε αρκετούς τομείς της ομιλίας και του λόγου και της κοινωνικότητας του παιδιού, δεν γνώρισαν καθόλου για τη διαταραχή ή γνώριζαν λίγο. Από τα δεδομένα της έρευνας προκύπτει επίσης ότι, η πλειονότητα των παιδιών που διαγνώσθηκε με τη διαταραχή, δέχεται υπηρεσίες Λογοθεραπείας και μάλιστα από πρώιμη ηλικία. Παρόλο που μεγάλο ποσοστό των γονέων μόλις παρατηρήσουν κάποια απόκλιση του παιδιού τους από τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα αναζητούν βοήθεια από κάποιον ειδικό, τα ποσοστά ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των γονέων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν είναι ικανοποιητικά. Συνεπώς, προκύπτει αδήριτη ανάγκη γνώσης των γονέων για τα τυπικά στάδια ανάπτυξης του παιδιού καθώς και της μεγάλης σημασίας της πρώιμης παρέμβασης.
Open Access
Ακουστικά και αντιληπτικά χαρακτηριστικά εναλλαγής του ύψους της φωνής σε τυπικές νέες γυναίκες
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2022) Κυρίτση, Μαρία; Μαλτέζου, Γαρυφαλιά; Σταμάτη, Ιωάννα- Ελένη; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Open Access
ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΩΔΙΑΣ ΣΕ ΤΥΠΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΚΑΙ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΔΥΣΑΡΘΡΙΑΣ
(ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, 2018) Συλίκου, Μαρία; Σταυριανού, Δήμητρα; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Στην παρούσα ερευνητική εργασία, γίνεται αναφορά στη συναισθηματική προσωδία ατόμων τυπικού πληθυσμού, όσο και ατόμων με δυσαρθρία. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται τα αντιληπτικά και ακουστικά χαρακτηριστικά της συναισθηματικής προσωδίας των δύο ομάδων. Η λέξη Άννα ηχογραφήθηκε από 15 τυπικούς ομιλητές, και 9 ομιλητές με δυσαρθρία, με πέντε διαφορετικές συναισθηματικές εκφράσεις (ουδέτερο, θυμός, έκπληξη, απογοήτευση και τρυφερότητα). Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε αντιληπτική αξιολόγηση και ακουστική ανάλυση των συναισθηματικών εκφορών. Τα αποτελέσματα της έρευνας, δείχνουν ότι κάθε συναίσθημα τείνει να χαρακτηρίζεται από ένα ακουστικό προφίλ, διαφοροποιώντας το κάθε συναίσθημα από τα άλλα, με την αλλαγή, σε κάποιο βαθμό, των τιμών, ορισμένων ακουστικών δεικτών. Επιπρόσθετα, αναδεικνύει την διαφορά στην ικανότητα των δύο ομάδων να εκφράζουν την συναισθηματική τους κατάσταση, μέσω της προσωδίας της ομιλίας, αλλά και την ικανότητα ορισμένων ατόμων με δυσαρθρία να εκφράζουν συναισθηματικές καταστάσεις, χρησιμοποιώντας ανάλογες τροποποιήσεις στις τιμές των ακουστικών δεικτών, όπως αυτές των τυπικών ομιλητών. Ο θυμός είναι το συναίσθημα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αντιληπτικής αξιολόγησης, το οποίο αναγνωρίζεται ευκολότερα από τους ακροατές, σε σύγκριση με την τρυφερότητα, η οποία δεν φάνηκε να αναγνωρίζεται τόσο εύκολα και για τις δύο ομάδες.
Open Access
Ακουστικά χαρακτηριστικά λεξικού τόνου παιδιών προσχολικής ηλικίας
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2021) Αδαμοπούλου, Παναγιώτα; Κερούλη, Ιωάννα; Σηφάκη, Μαρία; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Open Access
Ακουστική ανάλυση διαταραχής αναπνοής και φώνησης σε συνεχόμενη ομιλία στην παρεγκεφαλιδική δυσαρθρία: Μελέτη περίπτωσης
(ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας, 2019) Κοτζαλά, Δήμητρα; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα εργασία αναλύει ακουστικά και αντιληπτικά, προβλήματα συντονισμού αναπνοής και φώνησης κατά την συνεχόμενη ομιλία και την επανάληψη προτάσεων ενός ατόμου με δυσαρθρία. Οι συμμετέχοντες είναι ένας άντρας 45 ετών με παρεγκεφαλιδική αταξία και ένας τυπικός ομιλητής 40 ετών ως ομάδα ελέγχου. H ομιλία του ασθενή χαρακτηρίζεται κυρίως από περιόδους αναπνευστικής – ψυθιριστής ομιλίας, συχνές παύσεις, μειωμένο αναπνευστικό έλεγχο και αλλαγές στην ποιότητα της φωνής, οι οποίες επηρεάζουν την φυσικότητα και την καταληπτότητα. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από ηχογράφηση στα πλαίσια λήψης ιστορικού με μορφή συνέντευξης μεταξύ του ασθενή και ενός λογοθεραπευτή, όπου λήφθηκαν δείγματα συνεχόμενης ομιλίας, η οποία πραγματοποιήθηκε μόνο από τον ασθενή (ΒΤ). Στην συνέχεια ακολούθησε δραστηριότητα επανάληψης προτάσεων και από τους δύο συμμετέχοντες. Το υλικό της δοκιμασίας ήταν 28 προτάσεις που διακρίνονταν σε πολυπλοκότητα, όπως είναι τα φωνήματα, τα συμπλέγματα, το μήκος, η συχνότητα των λέξεων, η ρυθμική κατηγορία και η γραμματική δομή. Οι δοκιμασίες αναλύθηκαν ακουστικά μέσω του Praat. Αναλυτικότερα, σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εντοπιστούν εάν υπάρχουν διαφορές στην δομή των αναπνευστικών ομάδων του ασθενή και του τυπικού ομιλητή κατά την παραγωγή προτάσεων. Παράλληλα μελετήθηκε εάν υπάρχει διαφορά μεταξύ των αναπνευστικών ομάδων της ελεύθερης συζήτησης και των προτάσεων του ίδιου του ασθενή. Ακόμη, ερευνήθηκε εάν υφίσταται διαφορά στα μοτίβα ηχηρότητας και κατά πόσο αυτά τα μοτίβα επηρεάζονται από την εγγενή ηχηρότητα και τον λεξικό τόνο των συλλαβών του ασθενή και του τυπικού ομιλητή κατά την παραγωγή προτάσεων. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη διαφοράς στην δομή των αναπνευστικών ομάδων μεταξύ του ασθενή και του τυπικού ομιλητή. Πιο συγκεκριμένα, ο ασθενής έχει περισσότερες αναπνευστικές ομάδες μικρής διάρκειας με μειωμένο αριθμό συλλαβών. Επίσης, κατά την ελεύθερη συζήτηση ο ασθενής παρήγαγε μεγαλύτερες αναπνευστικές ομάδες με αυξημένο αριθμό συλλάβων από ότι στις προτάσεις. Στα μοτίβα ηχηρότητας ο ασθενής διατηρούσε τα ίδια μοτίβα με τον τυπικό ομιλητή, όσον αφορά την εγγενή ηχηρότητα και τον λεξικό τόνο των συλλαβών, έχοντας πολύ χαμηλότερο ποσοστό ηχροποίησης κατά την επανάληψη προτάσεων.
Open Access
Ακουστική ανάλυση σε ελεύθερη συζήτηση δύο ασθενών με δυσαρθρία: μελέτη περίπτωσης
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2020) Τζουανάκη, Ειρήνη; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας, μελετήθηκαν δύο διαφορετικές περιπτώσεις ασθενών με δυσαρθρία κατά την ελεύθερη συζήτηση και έπειτα τα δεδομένα που συλλέχθηκαν συγκρίθηκαν μεταξύ τους. Οι συμμετέχοντες είναι μία κοπέλα 15 ετών (Μ.), με οξεία νεκρωτική εγκεφαλοπάθεια, και ένας άνδρας 45 ετών (Β.), με παρεγκεφαλιδική δυσαρθρία. Κατά την ελεύθερη συζήτηση, η Μ. μιλάει πολύ αργά, επιμηκύνει συλλαβές και παρουσιάζει αυξημένη ρινικότητα που επηρεάζουν τη φυσικότητα και την καταληπτότητα. Ο Β. παρουσιάζει δυσκολία συντονισμού αναπνοής και φώνησης, ψιθυριστή ομιλία, και μειωμένες εναλλαγές ύψους και έντασης φωνής. Και σε αυτήν την περίπτωση επηρεάζεται η φυσικότητα και η καταληπτότητα της ομιλίας. Η συλλογή των δεδομένων και στις δύο περιπτώσεις ασθενών, πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια ηχογράφησης μέσω συνέντευξης από τον λογοθεραπευτή για την λήψη δειγμάτων συνεχόμενης ομιλίας. Τα δείγματα που αντιστοιχούν στους ασθενείς, είναι ίσης διάρκειας, περίπου 10 λεπτών για τον κάθε ένα και αναλύονται ακουστικά μέσω του προγράμματος Praat. Σκοπός της εργασίας είναι να απαντηθούν τα τρία ερωτήματα που είχαν τεθεί εξ΄αρχής. Το πρώτο αφορά στην ανάλυση της δομής και του μεγέθους των αναπνευστικών ομάδων των ασθενών, των παύσεων και της ταχύτητας ομιλίας τους, και πώς αυτά τα προσωδιακά χαρακτηριστικά επηρεάζονται από τη δυσαρθρία. Τα υπόλοιπα δύο αφορούν τα μοτίβα ηχηρότητας, σε επίπεδο φωνηέντων και συμφώνων (έκκροτα) αντίστοιχα. Το δεύτερο σχετίζεται με τον υπολογισμό του ποσοστού άηχων φωνηέντων που αντιστοιχεί σε κάθε ασθενή κατά την συνεχόμενη ομιλία. Το τρίτο ερώτημα, αφορά τους χρόνους κλεισίματος και τους χρόνους έναρξης φώνησης των άηχων εκκρότων των δύο ασθενών. Επιπλέον τα δεδομένα συγκρίνονται και με δεδομένα από φυσικό ομιλητή, που συνέλλεξε ο λογοθεραπευτής. Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν την ύπαρξη διαφοράς στη δομή και το μέγεθος των αναπνευστικών ομάδων, των παύσεων και της ταχύτητας ομιλίας μεταξύ των δύο ασθενών αλλά και την επίπτωση της δυσαρθρίας στη προσωδία. Κατά την ελεύθερη ομιλία, η Μ. παίρνει πολύ συχνά αναπνοή και χρησιμοποιεί υπερβολικά πολλές αναπνευστικές ομάδες μικρής διάρκειας και με μειωμένο αριθμό συλλαβών σε σχέση με τον Β. Ο Β. συχνά χρησιμοποιεί ψιθυριστή ποιότητα φωνής και κάνει πολλές αηχοποιήσεις φωνηέντων και συμφώνων. Και οι δύο ασθενείς παρουσιάζουν νούμερα που αντιστοιχούν σε παθολογικούς χρόνους κλεισίματος και χρόνους έναρξης φώνησης κατά την εκφορά άηχων εκκρότων σε σχέση με έναν τυπικό ομιλητή.
Open Access
Ακουστική ανάλυση των αλλαγών ταχύτητας ομιλίας σε νέους ενήλικες : μόλις αντιληπτή αλλαγή ταχύτητας και ο ρόλος των μοτίβων των παύσεων
(2023-09-13) Δημητριάδη, Ελένη Ιωάννα; Λαμπίρη, Αθανασία; Dimitriadi, Eleni Ioanna; Lampiri, Athanasia
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η ταχύτητα ομιλίας επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας και τη φυσικότητα του λόγου. Η μελέτη αυτή γίνεται στα πλαίσια πτυχιακής εργασίας του τμήματος Λογοθεραπείας του Πανεπιστήμιο Πατρών και έχει ως βασικό σκοπό α) να διαπιστωθεί το κατά πόσο νέοι ενήλικες είναι σε θέση να μεταβάλλουν την ταχύτητα της ομιλίας τους κατ’ εντολή β) κατά πόσο μπορούν να προσαρμόσουν την ταχύτητα τους σε μικρότερου και μεγαλύτερου μήκους προτάσεις και γ) τι ρόλο διαδραματίζει το φύλο του ατόμου στα παραπάνω ερωτήματα. Έναυσμα για την παρούσα μελέτη στάθηκαν τα ελλιπή ερευνητικά στοιχεία,. Βάσει αυτού ερευνήθηκε ο φυσιολογικός, ο αργός και ο γρήγορος ρυθμός ομιλίας σε 28 νεαρούς ενήλικες και τυπικούς ομιλητές, 14 άνδρες και 14 γυναίκες. Τα βασικά ερωτήματα που έχρηζαν απάντησης ήταν τα εξής: α. Επηρεάζεται η μεταβολή ταχύτητας του δείγματος ύστερα από την κατ’ εντολή οδηγία του ερευνητή; β. Επηρεάζεται ο ρυθμός ομιλίας από το μήκος της πρότασης; γ. Επηρεάζεται η ικανότητα μεταβολής της ταχύτητας από το φύλο; Το δείγμα που συλλέχθηκε, αφορούσε ανάγνωση μικρών και μεγάλων προτάσεων σε κανονικό, γρήγορο και αργό ρυθμό. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το φύλο επηρεάζει τη ροή και την ταχύτητα της ομιλίας καθώς επίσης και το μήκος και η πολυπλοκότητα της πρότασης. Επιπρόσθετα, φάνηκε πως τα ποσοστά μεταβολής της ταχύτητας διέφεραν ανάλογα τη συνθήκη, με τα μεγαλύτερα ποσοστά μεταβολής, τόσο στην αύξηση όσο και στη μείωση ταχύτητας. να παρατηρούνται στο δείγμα των ανδρών και τα μικρότερα στις προτάσεις των γυναικών.
Open Access
Ακουστική ανάλυση των αλλαγών ταχύτητας ομιλίας στον παιδικό λόγο : μόλις αντιληπτή αλλαγή ταχύτητας και ο ρόλος των μοτίβων των παύσεων
(2023-10-13) Σταματούκου, Ευαγγελία; Stamatoukou, Evagelia
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η ταχύτητα με την οποία μιλάμε εκφράζεται με το αριθμό συλλαβών ή λέξεων που παράγουμε ανά μονάδα χρόνου (λεπτά ή δευτερόλεπτα). Ο χρόνος αφορά είτε τον καθαρό χρόνο άρθρωσης ή το συνολικό χρόνο ομιλίας που περιλαμβάνει και το χρόνο παύσης ανάμεσα στις λέξεις. Η ταχύτητα ομιλίας ενός ομιλητή δεν είναι σταθερή και μπορεί να αλλάξει, αυτόματα ή συνειδητά, για την μετάδοση μη λεκτικών επικοινωνιακών μηνυμάτων ή για την επαρκή επεξεργασία πληροφοριών. Μεθοδολογία: Στην ερευνητική διαδικασία πήραν μέρος 23 παιδιά ηλικίας 10 ετών τυπικής ανάπτυξης τα οποία ηχογραφήθηκαν σε συνθήκες κανονικής, και καθ’ υπόδειξης αργής και γρήγορης ανάγνωσης 20 προτάσεων (10 μικρού μήκους και 10 μεγάλου μήκους). Οι ηχογραφήσεις αναλύθηκαν μέσω του συστήματος Praat για την εξαγωγή των δεδομένων που μελετήθηκαν στην παρούσα εργασία. Σκοπός ήταν να εντοπιστεί εάν τα παιδιά είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν μεταβολή της ταχύτητας τους κατ’ εντολή , εάν αυτές οι αλλαγές είναι αρκετά μεγάλες ώστε να γίνουν αντιληπτές και τέλος , πως οι ομιλητές χρησιμοποιούν την εισαγωγή παύσεων σαν στρατηγική μείωσης της ταχύτητας τους. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι τα παιδιά ηλικίας 10 ετών κατέχουν την ικανότητα εναλλαγής της ταχύτητας τους όταν τους ζητηθεί και πραγματοποιούν με μεγαλύτερη ευκολία την αύξηση από ότι την μείωση ταχύτητας, με τις μεταβολές αυτές να γίνονται περισσότερο αντιληπτές στην αύξηση του ρυθμού ομιλίας τους. Όσον αφορά την στρατηγική μείωσης της ταχύτητας τους με εισαγωγή παύσεων, βρέθηκε ότι οι ομιλητές πραγματοποιούσαν συχνότερες και περισσότερες παύσεις σε προτάσεις αυξημένης φωνοτακτικής και συλλαβικής πολυπλοκότητας με τον ίδιο αριθμό συλλαβών. Αυξημένη συχνότητα παύσεων υπήρχε στις ονοματικές φράσεις, ύστερα από την παραγωγή του υποκειμένου, πριν την εισαγωγή του ρήματος της ρηματικής φράσης, πριν τον συνδετικό σύνδεσμο δευτερευουσών προτάσεων αλλά και μετά από την παραγωγή λεκτικών εκφορών αυξημένης φωνοτακτικής πολυπλοκότητας.
Open Access
Ακουστική ανάλυση υπερτεμαχιακών χαρακτηριστικών συνεχόμενης ομιλίας σε ασθενή με προβλήματα συντονισμού αναπνοής-φώνησης λόγω νευροκινητικής διαταραχής ομιλίας
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2020) Καρασίμου, Αικατερίνη; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα ερευνητική εργασία αναλύει, αντιληπτικά και ακουστικά, υπερτεμαχιακά χαρακτηριστικά συνεχόμενης ομιλίας σε ασθενή με προβλήματα συντονισμού αναπνοής-φώνησης λόγω νευροκινητικής διαταραχής ομιλίας. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα είναι ένας άντρας 45 ετών με παρεγκεφαλιδική αταξία και ένας άντρας 40 ετών χωρίς υπάρχουσα γνωστή παθολογία, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως τυπικός ομιλητής και αποτελεί την ομάδα ελέγχου. Η ομιλία του ασθενή χαρακτηρίζεται κυρίως ως αναπνευστική-ψυθιριστή, με μειωμένο αναπνευστικό έλεγχο, συχνές παύσεις, οι οποίες πιθανόν να οφείλονται στο μειωμένο αναπνευστικό έλεγχο και αλλαγές στην ποιότητα της φωνής, οι οποίες επηρεάζουν περισσότερο τη φυσικότητα και σε μικρότερο βαθμό την καταληπτότητα της ομιλίας. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν συλλέχθησαν μέσω ηχογράφησης στα πλαίσια συνεδρίας αξιολόγησης κατά τη διάρκεια δοκιμασίας ανάγνωσης κειμένων, όπου ο ασθενής (ΒΤ) κλήθηκε να αναγνώσει δύο κείμενα διαβαθμισμένης δυσκολίας ως προς την έκταση και τη δομή. Το ίδιο ζητήθηκε και από τον τυπικό ομιλητή. Στη συνέχεια οι παραγωγές τόσο του ασθενούς όσο και του τυπικού ομιλητή αναλύθηκαν ακουστικά μέσω του προγράμματος ανάλυσης φωνής Praat. Η έρευνα, όπως προαναφέρθηκε, επικεντρώθηκε στην αντηλιπτική και ακουστική μελέτη συνεχόμενης ομιλίας (μέσω της ανάγνωσης) με στόχο τη διερεύνηση των άτυπων αναπνευστικών μοτίβων που χρησιμοποιεί ο ασθενής και χωρίστηκε σε τρία υποερωτήματα, τα οποία στη συνέχεια της εργασίας παρουσιάζονται αναλυτικά. Αναλυτικότερα, διερευνείται εάν και σε ποιο βαθμό τα προβλήματα με το νευρολογικό έλεγχο της αναπνοής και της φώνησης επηρεάζουν τη δομή (μέγεθος και θέση) των αναπνευστικών ομάδων του ασθενή κατά τη συνεχόμενη ομιλία καθώς και τα μοτίβα δόνησης των φωνητικών χορδών κατά τη συνεχόμενη ομιλία ως προς δύο παραμέτρους: την παραγωγή των άηχων εκκρότων /p, t, k/ κατά τη συνεχόμενη ομιλία, που απαιτούν το συγχρονισμό λαρυγγικής δραστηριότητας και άρθρωσης και το βαθμό αηχοποίησης των φωνηέντων κατά τη συνεχόμενη ομιλία, τα οποία τυπικά παράγονται με συνεχή δόνηση των φωνητικών χορδών. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη διαφοράς στη δομή των αναπνευστικών ομάδων μεταξύ του ασθενή και του τυπικού ομιλητή, καθώς ο ασθενής φαίνεται να παράγει μεγαλύτερο αριθμό αναπνευστικών ομάδων μικρότερης έκτασης σε συλλαβές από ότι ο τυπικός ομιλητής. Διαφορά φαίνεται να υπάρχει και στα μοτίβα δόνησης την φωνητικών χορδών και ως προς την παραγωγή των άηχων εκκρότων /p, t, k/ καθώς ο ασθενής φαίνεται να έχει τριπλάσια μέση τιμή και τυπική απόκλιση στην τιμή VOT και διπλάσια μέση τιμή και τυπική απόκλιση στο χρόνο κλεισίματος (closure) από ό, τι ο τυπικός ομιλητής και ως προς την αηχοποίηση των φωνηέντων καθώς τα ποσοστά αηχοποίησης στις παραγωγές του ασθενούς είναι περίπου τρεις φορές πιο υψηλά από εκείνα του τυπικού ομιλητή κατά τη συνεχόμενη ομιλία.
Open Access
Ακουστική και αντιληπτική ανάλυση αλλαγών ταχύτητας ομιλίας : ο ρόλος του μήκους της πρότασης και της ηλικίας του ομιλητή
(2023-09-06) Βιδάκης, Μιχαήλ; Ευθυμιοπούλου, Γεωργία; Vidakis, Michail; Efthymiopoulou, Georgia
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η παρούσα πτυχιακή εργασία εστιάζει στην ταχύτητα και την φυσικότητα της ομιλίας και πιο συγκεκριμένα μελετά την ικανότητα ατόμων με γνώσεις στον κλάδο της λογοθεραπείας, αλλά και ατόμων χωρίς λογοθεραπευτικές γνώσεις να διακρίνουν τυχόν αλλαγές στην ταχύτητα της ομιλίας. Επιπρόσθετα, εξετάζεται κατά πόσο η ηλικία των ομιλητών, καθώς και το μήκος των προτάσεων είναι πιθανόν να επηρεάσουν την κρίση των ακροατών, ενώ ερευνάται ο ρυθμός που θεωρείται φυσικότερος σύμφωνα με την κρίση των τυπικών ακροατών και των λογοθεραπευτών. Στην έρευνα συμμετείχαν 20 άτομα, χωρισμένα σε 2 κύριες ομάδες, ενώ η κάθε ομάδα είναι ισότιμα χωρισμένη σε άντρες και γυναίκες. Στην 1η ομάδα ανήκουν 10 άτομα με γνώσεις πάνω στον κλάδο της λογοθεραπείας και στην 2η ομάδα 10 άτομα που δεν κατέχουν γνώσεις πάνω στον τομέα αυτόν. Το πείραμα έλαβε μέρος σε 2 συνεδρίες, οι οποίες διέφεραν μεταξύ τους μία ημέρα. Κατά την πρώτη συνεδρία ο κάθε συμμετέχων κλήθηκε να διακρίνει τον πιο αργό ρυθμό σε 264 ζεύγη προτάσεων, ενώ κατά την δεύτερη συνεδρία κλήθηκε να διακρίνει τον πιο φυσικό ρυθμό κατά την δική του κρίση στα ίδια ζεύγη προτάσεων. Τα ζεύγη προτάσεων που αξιοποιήθηκαν στο πείραμα παράχθηκαν από 8 ομιλητές, ισότιμα χωρισμένοι σε 2 ομάδες μία νέων και μία ηλικιωμένων, ενώ οι προτάσεις διέφεραν σε μήκος και παράχθηκαν σε 3 ρυθμούς, αργά, γρήγορα και κανονικά από όλους τους ομιλητές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας οι δύο ομάδες συμμετεχόντων, λογοθεραπευτές και τυπικοί ακροατές, παρουσίασαν παρόμοια συνολική επίδοση στο πείραμα, με τους τυπικούς όμως ακροατές να επιδεικνύουν ελαφρώς καλύτερη επίδοση από τους λογοθεραπευτές. Όπως φαίνεται μέσα από την έρευνα, ο αργός ρυθμός ήταν ευκολότερος να γίνει αντιληπτός και από τις δύο ομάδες συμμετεχόντων στα ζεύγη προτάσεων «αργά-κανονικά/ κανονικά-αργά» σε αντίθεση με τα ζεύγη «γρήγορα-κανονικά/ κανονικά-γρήγορα», όπου παρουσιάστηκε μεγαλύτερη δυσκολία. Όσον αφορά στα αποτελέσματα που προέκυψαν με βάση την ηλικιακή ομάδα των ομιλητών, και οι 2 ομάδες είχαν εμφανώς καλύτερη επίδοση στις προτάσεις που παράχθηκαν από τους νέους ομιλητές και κυρίως στα ζεύγη προτάσεων που παράγονταν αργά και κανονικά. Αντίθετα, στα ζεύγη προτάσεων που παράγονταν από ηλικιωμένους ομιλητές το ποσοστό επιτυχίας ήταν χαμηλότερο και κυρίως στα ζεύγη «γρήγορα- κανονικά/ κανονικά- γρήγορα». Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με την βιβλιογραφία (Duffy, 2012), καθώς έχει αποδειχθεί ότι οι ηλικιωμένοι ομιλητές δεν είναι σε θέση να εναλλάσσουν την ταχύτητα της ομιλίας τους ορθά και ικανοποιητικά λόγω των αλλαγών που πραγματοποιούνται σε ανατομικό επίπεδο. Αναφορικά με τα συμπεράσματα που προέκυψαν με βάση το μήκος των προτάσεων, τόσο οι τυπικοί ακροατές όσο και οι λογοθεραπευτές παρουσίασαν μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας στις προτάσεις μεγάλου μήκους. Πρόκειται για ένα αρκετά εύλογο αποτέλεσμα, καθώς σύμφωνα με την βιβλιογραφία (White & Banks, 2021), όταν τα άτομα παράγουν μεγαλύτερες σε μήκος προτάσεις τείνουν να αυξάνουν την ταχύτητα της ομιλίας τους. Συνεπώς, είναι πιο εμφανής η διαφορά μεταξύ κανονικού και αργού ρυθμού ομιλίας και ευκολότερη η αναγνώριση του πιο αργού ρυθμού από τον ακροατή. Τελειώνοντας, όσον αφορά στη φυσικότητα της ομιλίας, η πλειονότητα των ακροατών επέλεξε τον κανονικό ρυθμό ως πιο φυσικό στα ζεύγη προτάσεων που παράγονται αργά και κανονικά, ενώ στα ζεύγη «γρήγορα- κανονικά/ κανονικά- γρήγορα» εμφάνισαν μεγαλύτερη δυσκολία στο να επιλέξουν ποια πρόταση παραγόταν πιο φυσικά, με αποτέλεσμα και οι δύο ομάδες συμμετεχόντων να επιλέγουν πιο συχνά την επιλογή «δεν διαφέρουν».
Open Access
Ακουστική και αντιληπτική ανάλυση της προσωδίας σε ελληνόφωνα άτομα με αυτισμό.
(Πανεπιστήμιο Πατρών, 2019) Κυρμιζάκης, Ευάγγελος Νικηφόρος; Ζούλης, Φώτιος Θεολόγος; Βυργιώτης, Δημήτριος; Παπακυρίτσης, Κωνσταντίνος
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Ο Αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά. Ο αυτισμός αποτελεί μία σοβαρή νευροψυχολογική διαταραχή, που διαρκεί μία ολόκληρη ζωή και είναι συνήθως παρούσα από τη γέννηση του ατόμου. Ο αυτισμός δεν είναι ψυχιατρική νόσος, αλλά εντάσσεται στην κατηγορία των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών. Στο πλαίσιο αυτής της διαταραχής εμποδίζεται ή δυσκολεύεται η ανάπτυξη ορισμένων ψυχολογικών δεξιοτήτων, που είναι ζωτικές για την ψυχοκοινωνική λειτουργία και επάρκεια του ανθρώπου. Οι δεξιότητες αυτές σχετίζονται με την κοινωνική συναλλαγή και αμοιβαιότητα, την επικοινωνία και την οργάνωση πρόσφορης και σκόπιμης δραστηριότητας. Πολλά άτομα με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) δεν φτάνουν σε ένα επίπεδο γλωσσικής ανάπτυξης, στο οποίο είναι πιθανές οι πραγματικές επικοινωνιακές συναλλαγές. Τα ελλείμματα στην επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένων της καθυστέρησης ή της καθόλου ανάπτυξης της γλώσσας, είναι ένα από τα τρία διαγνωστικά κριτήρια για τα άτομα με αυτισμό μαζί με τα ελλείμματα στην κοινωνική αλληλεπίδραση και τις επαναλαμβανόμενες και στερεότυπες συμπεριφορές. Μια διαταραχή επικοινωνίας μπορεί να περιλαμβάνει την ακρόαση, την γλώσσα ή την ομιλία. Οι διαταραχές επικοινωνίας μπορούν να κυμανθούν από ήπιες έως έντονες. Μία από τις δεξιότητες που επηρεάζει ο αυτισμός είναι η προσωδία. Η προσωδία είναι ένα από τα πέντε χαρακτηριστικά της φωνής και χωρίζεται σε ρυθμό, τόνο και επιτονισμό της ομιλίας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την προσωδία για να αλλάξουμε με ποικίλους τρόπους το νόημα της πρότασης, ακόμα κι αν οι λέξεις και η σύνταξη τους παραμείνει το ίδιο. Η προσωδία είναι ίσως το πρώτο «γλωσσικό σύστημα» που τα άτομα μαθαίνουν. Για παράδειγμα το άτομο μαθαίνει πρώτα την έννοια της ερώτησης με βάση την προσωδία της. Και αυτή είναι, η προσωδία, ο πανίσχυρος καθοδηγητής, καθώς το άτομο μαθαίνει τα άλλα μέρη του λόγου: λεξιλόγιο, γραμματική, σύνταξη, πραγματολογία. Η προσωδία λοιπόν είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο στην εκφορά όσο και στην αντίληψη του λόγου. Η προσωδία επηρεάζεται ιδιαίτερα στον αυτισμό με αποτέλεσμα άτομα με αυτιστική διαταραχή να έχουν δυσκολία στην σημασιολογία. Πιο συγκεκριμένα, άτομα με αυτιστική διαταραχή μπορεί να δυσκολεύονται να κάνουν διάκριση μεταξύ καταφατικής και ερωτηματικής πρότασης ή να κατανοήσουν προτάσεις οι οποίες δείχνουν ειρωνεία, θαυμασμό, έκπληξη, χαρά, ενόχληση κτλ. Μπορούμε λοιπόν να βγούμε στο συμπέρασμα πως η προσωδία στον αυτισμό επηρεάζει αρνητικά την επικοινωνία του ατόμου με την συγκεκριμένη διαταραχή.
Open Access
ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΟΜΙΛΙΑΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΩΝΗΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΩΝ ΠΑΥΣΕΩΝ
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2021) Καπογιαννάτου, Μαρία; Καζαζάκη, Αναστασία; Παπακυρίτσης, Ιωάννης
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Εισαγωγή: Ο ρυθμός ομιλίας αναφέρεται στη συνήθη ταχύτητα ομιλίας ενός ατόμου. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μεταβολή στην ταχύτητα ομιλίας επηρεάζει τα φωνήεντα και τις παύσεις της ομιλίας. Ένα πιο γρήγορος ρυθμός ομιλίας μειώνει την διάρκεια των φωνηέντων και των παύσεων ενώ ένας πιο αργός ρυθμός προκαλεί το αντίστροφο. Γενικότερα, κάθε τυπικός ομιλητής μπορεί να μεταβάλει το ρυθμό ομιλίας αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσο κάθε τυπικός ακροατής μπορεί να το αντιληφθεί. Ακόμη η αλλαγή στην ταχύτητα ομιλίας είτε σε πιο αργό ρυθμό είτε σε πιο γρήγορο, φαίνεται ότι επιδρά αρνητικά στην φυσικότητα της ομιλίας. Τέλος, όσον αφορά τους δυσαρθρικούς ομιλητές έρευνες έχουν δείξει ότι μια ενδεχόμενη εκούσια μείωση στον ρυθμό της ομιλίας τους θα μπορούσε να επιδράσει θετικά στα προβλήματα άρθρωσης που παρουσιάζουν αυτοί οι ομιλητές. Μεθοδολογία: Τέσσερα άτομα νεαρής ηλικίας και τέσσερα άτομα τρίτης ηλικίας είχαν ηχογραφηθεί να παράγουν 15 προτάσεις στις συνθήκες κανονικής ομιλίας, γρήγορης και αργής. Ακόμη, ηχογραφήθηκαν να απαντούν σε τέσσερις ερωτήσεις, με σκοπό να εκμαιευθεί δείγμα ομιλίας σε συνθήκη παρόμοια με αυτή της ελεύθερης συζήτησης. Οι ηχογραφημένες προτάσεις των ατόμων αναλύθηκαν με σκοπό να μετρηθεί η ταχύτητα ομιλίας και άρθρωσης και να συγκριθούν μεταξύ τους οι δύο ηλικιακές ομάδες. Ακόμη οι προτάσεις αυτές αναλύθηκαν ως προς τα φωνήεντα και τη προτίμηση ως προς την θέση των παύσεων για να διαπιστωθεί πώς η αλλαγή της ταχύτητας επηρεάζει αυτές τις γλωσσικές παραμέτρους. Έπειτα δέκα τυπικοί ακροατές ηλικίας 20-30 ετών κλήθηκαν να εκτελέσουν ένα αντιληπτικό πείραμα που δημιουργήθηκε με αυτές τις 15 προτάσεις. Σκοπός ήταν να διαπιστωθεί αν οι ομιλητές μπορούν εκούσια να αλλάξουν τον ρυθμό της ομιλίας τους κατ εντολή η οποία να είναι αντιληπτή από τυπικούς ακροατές και αν αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν την φυσικότητα της ομιλίας. Αποτελέσματα: Η ταχύτητα ομιλίας των νέων ατόμων είναι μεγαλύτερη από αυτή των ηλικιωμένων καθώς παράγουν περισσότερες συλλαβές το λεπτό, ενώ φάνηκε στην ταχύτητα άρθρωσης να συμβαίνει το αντίθετο. Ωστόσο οι ηλικιωμένοι ομιλητές παράγουν περισσότερες παύσεις κατά την ομιλία του σε σχέση με τους νέους ομιλητές. Ακόμη η αλλαγή της ταχύτητας επηρεάζει τις παύσεις και τα φωνήεντα τόσο των νέων όσο και των ηλικιωμένων ομιλητών. Μία αύξηση στη ταχύτητα της ομιλίας προκαλεί μείωση της διάρκειας των φωνηέντων ενώ η προτίμηση στη θέση που πραγματοποιούνται οι παύσεις μετατοπίζεται σε πιο κεντρικά σημεία μέσα στη πρόταση. Ενώ η ηλικία δεν φάνηκε να επηρεάζει τη διάρκεια των φωνηέντων, όσο για τις παύσεις οι ηλικιωμένοι ομιλητές πραγματοποίησαν περισσότερες παύσεις και επομένως παύσεις σε ακατάλληλα σημεία μέσα στη πρόταση. Τέλος, όσον αφορά το αντιληπτικό πείραμα τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι νεαροί ομιλητές μπορούν να επιτύχουν σε μεγάλο ποσοστό μεταβολές στην ταχύτητα ομιλίας η οποία να είναι αντιληπτή από τυπικούς ακροατές, σε σχέση με τα ηλικιωμένα άτομα. Όσον αφορά την φυσικότητα αυτή φάνηκε να επηρεάζεται από τη μεταβολή της ταχύτητας. Έτσι μια πιο αργή ή πιο γρήγορη ομιλία δεν θεωρείται ιδιαίτερα φυσικά σύμφωνα με τους τυπικούς ακροατές ενώ μια κανονική ομιλία θεωρήθηκε πιο φυσική. Λέξεις κλειδιά: Ρυθμός ομιλίας, Φυσικότητα ομιλίας, Φωνήεντα, Διαμορφωτές, Παύσεις, Ηλικία, Μήκος πρότασης
Open Access
Αλλαγές που επέφερε η πανδημία Covid-19 στην παροχή λογοθεραπευτικής υπηρεσίας-απόψεις γονέων και επαγγελματιών για Τηλεπρακτική και δια ζώσης συνεδρία
(Πανεπιστήμιο Πάτρας, 2021) Λευτάκη, Ευσταθία; Λιτσόγιαννη, Γαρυφαλλιά; Ευστρατιάδου, Ευαγγελία – Αντωνία
Τμήμα Λογοθεραπείας (ΔΕ)
Η πανδημία του ιού Covid-19 επέφερε αρκετές αλλαγές στην παροχή λογοθεραπευτικής υπηρεσίας. Υπό συνθήκες καραντίνας και ισχύς κυβερνητικών περιοριστικών μέτρων που στόχευαν στον περιορισμό διασποράς του ιού και την προφύλαξη μόλυνσης από αυτόν, λογοθεραπευτές και περιστατικά σε πολλές περιπτώσεις κλήθηκαν να διαλέξουν μεταξύ δια ζώσης συνεδρίας και Τηλεπρακτικής και έπειτα σε κάθε περίπτωση να διαμορφώσουν τη διεξαγωγή της καθεμίας σύμφωνα με τις ισχύουσες συνθήκες λειτουργώντας πάντα με στόχο την έγκυρη αξιολόγηση και την αποτελεσματική θεραπεία. Με σκοπό τη διερεύνηση αυτών των λειτουργιών, τις αλλαγές που εμφανίζουν και τις απόψεις γύρω από αυτές δημιουργήθηκαν και χορηγήθηκαν δύο είδη ερωτηματολογίων, ένα αναφερόμενο σε επαγγελματίες λογοθεραπευτές και ένα αναφερόμενο σε γονείς παιδιού/παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας οι οποίοι συνεργάζονται με τους παραπάνω και έλαβαν υπηρεσίες λογοθεραπείας κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Το ερωτηματολόγιο των λογοθεραπευτών αποτελείται από τις εξής πέντε υποενότητες Α. Δημογραφικά στοιχεία, Β. Τεχνολογική κατάρτιση, Γ. Τηλεπρακτική, Δ. Δια ζώσης, Ε. Απόψεις για Τηλεπρακτική-Δια ζώσης και αυτό των γονέων από τις ακόλουθες έξι υποενότητες Α. Δημογραφικά στοιχεία, Β. Τεχνολογική κατάρτιση, Γ. Πληροφορίες θεραπευόμενου ατόμου, Δ. Τηλεπρακτική, Ε. Δια ζώσης, ΣΤ. Απόψεις για Τηλεπρακτική-Δια ζώσης. Τα ερωτηματολόγια δημιουργήθηκαν σε ηλεκτρονική πλατφόρμα και στάλθηκαν σε μορφή link μέσω mail στους συμμετέχοντες λογοθεραπευτές οι οποίοι με τη σειρά τους τα προώθησαν σε γονείς παιδιών προσχολικής/σχολικής ηλικίας με τους οποίους συνεργάζονται. Τα αποτελέσματα της μελέτης αναδεικνύουν μια προτίμηση στη δια ζώσης συνεδρία και από τους επαγγελματίες αλλά και από τα παιδιά και τους γονείς τους. Οι περισσότεροι πραγματοποίησαν/παρακολούθησαν δια ζώσης τις συνεδρίες κατά την καραντίνα και αυτή τη μέθοδο φαίνεται να επιλέγουν για τη συνέχεια και μελλοντικά.