Τμήμα Φιλολογίας (ΜΔΕ)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Embargo Λογοτεχνία και υλική αρχαιότητα. Η πρόσληψη του δελφικού ιερού σε κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Α. Σικελιανός, Κ. Πολίτης, Α. Δημουλάς, Κ. Δημουλά)(2023-05-25) Βαλιάνη, Βασιλική; Valiani, VasilikiΗ παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την πρόσληψη του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών σε συγκεκριμένα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Η προσέγγιση του θέματος είναι διεπιστημονική. Το πρώτο κεφάλαιο εξετάζει την ιστορία και τους μύθους που σχετίζονται με το μαντείο του Απόλλωνα. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στη μεγάλη ανασκαφή της École Française d'Athènes που ανέδειξε το δελφικό ιερό. Στο τρίτο κεφάλαιο προβάλλεται η σχέση του Άγγελου Σικελιανού με τους Δελφούς και το όραμα της Δελφικής Ιδέας. Παρά την αποτυχία της καθιέρωσης των Δελφικών Εορτών, το σικελιανικό όραμα ενέπνευσε τους νεοέλληνες λογοτέχνες και πυροδότησε την ίδρυση των φεστιβάλ αρχαίου δράματος. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η μυθιστορηματικοποίηση της Δελφικής Ιδέας στο Λεμονοδάσος του Κοσμά Πολίτη. Επίσης, αιτιολογείται η επιλογή του αρχαιολογικού χώρου ως τόπου έναρξης του ειδυλλίου μεταξύ των δύο πρωταγωνιστών. Στο πέμπτο κεφάλαιο ερευνάται η πρόσληψη των Δελφών στην ποίηση του Άθου Δημουλά και της Κικής Δημουλά, στο πλαίσιο μιας συγκριτικής μελέτης των ποιημάτων τους με επίκεντρο τους Δελφούς. Περιλαμβάνονται παραρτήματα με τους πίνακες των λογοτεχνικών κειμένων, των μεταφράσεων και ενός τραγουδιού που συνδέονται με τους Δελφούς.Item Open Access Ο φόβος, η αγωνία και η ντροπή στα ψευδο-αριστοτελικά "Προβλήματα"(2023-06-26) Καρβέλη, Ευγενία; Karveli, EvgeniaΗ παρούσα εργασία έχει ως στόχο να αναδείξει τη σχέση μεταξύ σώματος και ψυχής μέσα από τη μελέτη των συναισθημάτων, τα οποία επηρεάζουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Μέσα από τη μελέτη των Προβλημάτων του ψευδο-Αριστοτέλη επιχειρώ να αποτυπώσω τη συμπτωματολογία του φόβου, της αγωνίας και της ντροπής λαμβάνοντας υπόψη ιατρικά διακείμενα. Το κάθε συναίσθημα μελετάται αυτόνομα και διερευνάται η συγγένεια με τα άλλα δύο. Πρώτα, εξετάζεται ο ορισμός του κάθε συναισθήματος από κείμενα του Αριστοτέλη ως προς τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται ο άνθρωπος και ως προς τις διεργασίες του νου του και μετά αναλύονται τα συμπτώματα, όπως περιγράφονται στα Προβλήματα. Ο φόβος εκδηλώνεται στον άνθρωπο με διάφορες αντιδράσεις που συμβαίνουν ταυτόχρονα στο σώμα εξωτερικά και εσωτερικά. Η αγωνία, η οποία σε κανένα άλλο αριστοτελικό έργο δεν εξετάζεται χωριστά από τον φόβο ως συναίσθημα, παρουσιάζει αρκετές διαφοροποιήσεις. Τέλος, η ντροπή μπορεί να εξεταστεί ως ένα είδος φόβου και αναφέρεται στο φόβο της περιφρόνησης. Κοινή συνισταμένη και στα τρία συναισθήματα είναι η μεταβολή της θερμοκρασίας του σώματος, η οποία αυξάνεται ή μειώνεται ανάλογα με το συναίσθημα και γίνεται εμφανής με διάφορους τρόπους, όπως το κοκκίνισμα ή το τρέμουλο αντίστοιχα. Μέσω της ανάλυσης αυτών των τριών βασικών συναισθημάτων, λοιπόν, προσπαθώ να αποδείξω ότι ο φόβος, η αγωνία και η ντροπή μοιράζονται το στοιχείο του φόβου αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζουν ξεχωριστή συμπτωματολογία, ώστε να μπορούν να διερευνηθούν ως αυτόνομα συναισθήματα.Item Open Access Τα διηγήματα στη συλλογή "Προγυμνασμάτων" του Λιβανίου(2023-04-26) Ηλιόπουλος, Γεώργιος; Iliopoulos, GeorgeΑντικείμενο της εργασίας αποτελεί η ανάλυση των διηγημάτων του ρήτορα Λιβανίου. Δεδομένου πως αυτά ανήκουν σε μια συλλογή Προγυμνασμάτων, δηλαδή προπαρασκευαστικών ασκήσεων ρητορικής, άμεσα συνδεδεμένων με τη βυζαντινή εκπαίδευση, κρίνεται σκόπιμο να δοθεί εν τάχει το ευρύτερο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Ακολούθως, θα γίνει μια σύντομη μνεία στα Προγυμνάσματα, για να οδηγηθούμε στον ορισμό και τα γνωρίσματα του είδους του διηγήματος. Σημείο αναφοράς για την ανάλυση τόσο του ορισμού των διηγήματος, όσο και της επεξεργασίας των διηγημάτων του Λιβανίου αποτελούν οι ορισμοί τεσσάρων ρητοροδιδασκάλων της αρχαιότητας: του Αίλιου Θέωνα, του Ψευδο-Ερμογένη, του Αφθονίου και του Νικολάου. Αξιοποιώντας τα στοιχεία που θα αναδειχθούν από τους ορισμούς αυτούς, η εργασία θα εστιάσει στην ανάλυση κάθε διηγήματος αρχικά από απόψη περιεχομένου, για να διερευνήσει κατόπιν τη συμφωνία ή μη των διηγημάτων του Λιβανίου με τις οδηγίες που εμπεριέχουν οι άνω ορισμοί. Με την ολοκλήρωση του πρώτου μέρους ανάλυσης, που κλείνει σταθερά με τον εντοπισμό των σχημάτων λόγου, διερευνώνται οι βασικές πηγές-παραπομπές της θεματικής που εμπεριέχεται στο εκάστοτε διήγημα. Ταυτόχρονα, στις περιπτώσεις που το θέμα ενός διηγήματος του Λιβανίου γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας από μεταγενέστερους συγγραφείς και ειδικότερα Βυζαντινούς ρήτορες, επιχειρείται η εξέταση ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ τους, προκειμένου να αναδειχθούν πληρέστερα τα ιδιαίτερα συγγραφικά γνωρίσματα του Λιβανίου. Η εργασία ολοκληρώνεται με την παράθεση των μεταφράσεων των διηγημάτων του Λιβανίου στο Παράρτημα.Item Open Access Oι εκφράσεις στη "Σύνοψη Χρονική" του Κωνσταντίνου Μανασσή : περιεχόμενο, ύφος και γλώσσα(2023-05-23) Σαμαρά, Αντριάνα; Samara, AntrianaΑντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η ανάλυση των εκφράσεων της έμμετρης χρονογραφίας του Κωνσταντίνου Μανασσή, Σύνοψη Χρονική, έργο του 12ου αιώνα. Πρόκειται συγκεκριμένα για 111 εκφράσεις ανθρώπων (ανδρών και γυναικών), πολεμικών γεγονότων (στρατευμάτων, σφαγών, στόλων, μαχών), ονείρων, εκφράσεις αταξινόμητης κατηγορίας, ζώων, κήπων, καρπών, μία έκφραση δημιουργίας του σύμπαντος/Γης και μία έκφραση συμποσίου, οι οποίες εντοπίζονται διάσπαρτες στο έργο του Μανασσή και μελετώνται ως προς το περιεχόμενο, το ύφος και τη γλώσσα τους. Όπως προκύπτει από την ανάλυση που ακολουθεί, ο Κωνσταντίνος Μανασσής δημιουργεί συγκεκριμένα μοτίβα ανά θεματική κατηγορία εκφράσεων τα οποία αναλύονται στο τελευταίο κεφάλαιο σε ποσοστώσεις.Item Open Access Φύλο και οικογενειακοί δεσμοί : η «τραγική πλοκή» στη "Μεγάλη Χίμαιρα" του Καραγάτση(2023-04-07) Αναγνωστοπούλου, Μαρίνα; Anagnostopoulou, MarinaΗ παρούσα εργασία ασχολείται με την έννοια του φύλου, την ανάπτυξη των οικογενειακών δεσμών και την τραγικότητα που λαμβάνει η εξέλιξη της δράσης στην Μεγάλη Χίμαιρα του Μ. Καραγάτση. Πιο συγκεκριμένα, σε ένα πρώτο στάδιο θα εξεταστούν τα επίπεδα ανάπτυξης των σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας και κυρίως της κεντρικής ηρωίδας του έργου της Μαρίνας που φέρει το στοιχείο της ετερότητας και αλλάζει τα δεδομένα. Θα μελετηθεί ιδιαίτερα το μοντέλο του ήρωα (Μαρίνας) που διεισδύει σε έναν ξένο για εκείνη τόπο και προσπαθεί να ενσωματωθεί σε αυτόν. Θα αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο, με το πέρασμα του χρόνου, ποικίλοι παράγοντες επιδρούν στη συμπεριφορά της και την μεταμορφώνουν, οδηγώντας τον οίκο της σε σταδιακή παρακμή. Οι διαστάσεις που λαμβάνει αυτή η μεταστροφή επιφέρει ραγδαίες εξελίξεις, μιας και οι βαθύτερα ριζωμένες επιθυμίες της και τα απωθημένα της σεξουαλικοποιούνται και έρχονται στην επιφάνεια με τραγικό τρόπο. Συνεπώς, είναι σημαντικό να εστιάσουμε στα κίνητρα που κρύβονται πίσω από την συμπεριφορά της Μαρίνας, που παγιδευμένη από το παρελθόν σε συνδυασμό με την πίεση που της ασκείται από τον οικογενειακό και κοινωνικό περίγυρο, φτάνει σε μια γραμμή αποτελμάτωσης, αντιδρά με τον πιο ακραίο τρόπο και απρόσμενα οδηγείται στην πτώση της. Με αυτόν τον τρόπο, παρατηρείται πως η υπέρβαση του ρόλου της γυναικείας ταυτότητάς της, τόσο ως νοικοκυρά όσο και ως μητέρα και σύζυγος, εγκλωβίζεται από τους οικείους της και από την προγενέστερη ζωή της και καταστρέφει το νέο ξεκίνημα που είχε κάνει στο νησί που μετακόμισε όπου, όμως τελικά, όπως αποδεικνύεται, δεν κατάφερε να προσαρμοστεί ποτέ.Item Open Access Η μεταφρασμένη λογοτεχνία στο περιοδικό "Παναθήναια" (1900-1915)(2023-04-04) Παπούλια, Βασιλική; Papoulia, VasilikiΣτόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η καταγραφή και ο σχολιασμός των μεταφρασμένων λογοτεχνικών κειμένων που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Παναθήναια (1900-1915) και, πιο συγκεκριμένα, των διηγημάτων, των μυθιστορημάτων, των ποιημάτων και των δραματικών κειμένων. Το μακρόβιο περιοδικό Παναθήναια αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα περιοδικά των αρχών του 20ού αιώνα. Παρουσιάζεται, επίσης, η μεταφρασμένη λογοτεχνική ύλη του περιοδικού Μυθιστορήματα και Διηγήματα (1903) που κυκλοφόρησε από τον διευθυντή και τους συνεργάτες των Παναθηναίων. Στο βραχύβιο αυτό περιοδικό δημοσιεύτηκαν αποκλειστικά μεταφρασμένα πεζογραφικά κείμενα.Item Open Access Άνθρωπος και ζώο στο βουκολικό μυθιστόρημα του Λόγγου(2023-05-23) Σκλαβενίτη, Μαρία; Sklaveniti, MariaΣτόχος της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της ιδιαίτερης σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στον άνθρωπο και το ζώο στον μυθιστορηματικό κόσμο του Λόγγου. Στο "Τὰ κατὰ Δάφνιν καὶ Χλόην", περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μυθιστόρημα, το ζώο βρίσκεται σε κυρίαρχη θέση. Παράλληλα η ζωολογική γνώση στον ελληνορωμαϊκό κόσμο παρουσίασε ιδιαίτερη ακμή και έτσι το μυθιστόρημα διαθέτει ένα πλούσιο υπόβαθρο για αυτό το θέμα. Για αυτόν τον λόγο παραθέτω στην αρχή της εργασίας μου μια σύντομη εισαγωγή η οποία παρουσιάζει τις πολιτισμικές διαστάσεις που το ζώο λαμβάνει στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Στο μυθιστόρημα του Λόγγου το ζώο φαίνεται να ακολουθεί την πορεία των δύο ηρώων, και όταν αυτοί βρίσκονται σε ανάγκη γονικής φροντίδας, τα ζωά είναι αυτά που αναλαμβάνουν αυτόν τον ρόλο. Για αυτό και στο πρώτο κεφάλαιο εστιάζω στον τρόπο με τον οποίο τα ζώα ενεργούν ως γονείς για τους δύο πρωταγωνιστές. Και αργότερα όμως, όταν οι νέοι ερωτεύονται, τα ζώα εμπλέκονται άμεσα στην ανάπτυξη και εξέλιξη του ερωτικού συναισθήματος των δύο πρωταγωνιστών. Στο πλαίσιο αυτό το δεύτερο κεφάλαιο επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο τα ζώα συνδέονται με τον έρωτα των δύο νέων, είτε ως αντικείμενα μίμησης, είτε ως δρώντα πρόσωπα. Τα ζώα στο μυθιστόρημα έχουν τόσο κεντρικό ρόλο, ώστε ακόμα και οι αναφορές σε ζωικά προϊόντα, με την μελέτη των οποίων ολοκληρώνεται η εργασία μου, έχουν έναν ιδιαίτερο συμβολισμό.Item Open Access Συμβολή στη σύνταξη της εργογραφίας-βιβλιογραφίας της Λείας Χατζοπούλου-Καραβία(2023-05-10) Καλλιβωκά, Σταματία; Kallivoka, StamatiaΤο αρχείο της ΛΧΚ παραδόθηκε στο ΕΑΤΤ το 2021, ταξινομημένο και ψηφιοποιημένο χάρη στην αρχειακή συνείδηση του Γιάννη Πατίλη και της Ηρώς Νικοπούλου, φίλων της ΛΧΚ και του ΕΑΤΤ, που το φρόντισαν. Περιλαμβάνει πλούσιο αρχειακό υλικό που αποτελείται κυρίως από ψηφιοποιημένο το σύνολο των βιβλίων της, κριτικές, προσκλήσεις, αναγγελίες εκδόσεων κτλ. (αποκόμματα εφημερίδων) και αλληλογραφία. Πολλά από τα βιβλία της φέρουν αφιερώσεις, ενώ τα άλμπουμ [στο εξής φάκελοι] με ποικίλο υλικό, είναι ταξινομημένα σε χρονολογική σειρά, όπως και η αλληλογραφία. Παρακάτω καταγράφεται το αρχειακό υλικό με τη σειρά που απαντά στο αρχείο.Item Open Access Οδός Πανός. Αναλυτική παρουσίαση και ευρετήρια της περιόδου (1981-1998)(2023-04-27) Μακρή, Σταυρούλα; Makri, StavroulaΤο αντικείμενο μελέτης της παρούσας εργασίας είναι το περιοδικό λόγου και τέχνης Οδός Πανός, που ξεκίνησε την έκδοσή του στην Αθήνα το 1981 από τον ποιητή Γιώργο Χρονά. Η έκδοση του περιοδικού συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Στο πλαίσιο εκπόνησης της εργασίας αποδελτιώθηκαν τα 100 πρώτα τεύχη του περιοδικού που καλύπτουν τη χρονική έκταση των 18 πρώτων χρόνων κυκλοφορίας, από το 1981 έως το 1998. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται α) τα εκδοτικά στοιχεία του περιοδικού, β) ο εκδότης και γ) η ταυτότητά του, η υποδοχή και απήχηση που είχε. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται η βασική συντακτική ομάδα του περιοδικού και η ύλη του. Σκοπός του κεφαλαίου είναι να διαφανεί το πολυποίκιλο θεματικό εύρος των κειμένων που δημοσίευε στις σελίδες του το έντυπο. Γι’ αυτό παρουσιάζονται τα λογοτεχνικά κείμενα, οι συνεντεύξεις, οι στήλες που ευδοκίμησαν και διαμόρφωσαν την ταυτότητά του καθώς επίσης και η τακτική και συστηματική ενασχόληση του περιοδικού με τον δημοσιογραφικό λόγο. Το τρίτο μέρος της εργασίας αποτελείται από πέντε πίνακες όπου ευρετηριάζονται: πρωτότυπα και μεταφρασμένα δημοσιεύματα, έλληνες και ξένοι συγγραφείς και τέλος, οι μεταφραστές/τριες. Μετά από το σύντομο επιλογικό σημείωμα, παρουσιάζεται σε επίμετρο η συνέντευξη που μου παραχώρησε ο εκδότης, Γιώργος Χρονάς.Item Open Access Ερωτική επιθυμία και παρθενία στα μυθιστορήματα του Αχιλλέα Τάτιου και του Λόγγου(2023-03-30) Πυλαρινού-Μαρκαντωνάτου, Θεοδώρα; Pylarinou-Markantonatou, TheodoraΣτόχος της παρούσας εργασίας είναι η συγκριτική μελέτη των μυθιστορημάτων Τα κατά Λευκίππην και Κλειτοφῶντα του Αχιλλέα Τάτιου και Τὰ κατὰ Δάφνιν και Χλόην του Λόγγου ως προς το πώς προβληματοποιούν την σύγκρουση ανάμεσα στην ερωτική επιθυμία και την κομβική μυθιστορηματική σύμβαση σύμφωνα με την οποία η ηρωίδα πρέπει να παραμείνει παρθένα. Η παρθενία της ηρωίδας είναι το μείζον θέμα που απασχολεί την παρούσα έρευνα, αφού, όπως θα δούμε, αυτή κινδυνεύει διαρκώς εντός της μυθιστορηματικής αφήγησης. Ξεκινώ την μελέτη μου με την εισαγωγή, στην οποία αναφέρομαι στη λειτουργία των συγκεκριμένων μοτίβων εντός του μυθιστορηματικού είδους. Παράλληλα, καταδεικνύω τα στοιχεία ως προς τα οποία διαφοροποιούνται τα συγκεκριμένα δύο μυθιστορήματα, ώστε να δικαιολογήσω την επιλογή τους για συγκριτική ανάγνωση και μελέτη. Η εργασία μου δομείται σε δύο κεφάλαια. Στο πρώτο από αυτά μελετώ το γεγονός ότι και στα δύο μυθιστορήματα η παρθενία των ηρωίδων απειλείται από την αμοιβαία ερωτική επιθυμία τόσο των ιδίων, όσο και των συμπρωταγωνιστών τους. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζω τον τρόπο με τον οποίο η αφήγηση των δύο έργων παρουσιάζει τις απειλές που δέχεται η παρθενία των ηρωίδων από άλλους άνδρες οι οποίοι επιδιώκουν την ερωτική ένωση μαζί τους με τη βία. Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, συμπεριλαμβάνω στην έρευνα μου και τις ιστορίες βιασμού μυθολογικών ηρωίδων που παρουσιάζονται στα μυθιστορήματα αυτά εν είδει εκφράσεων ή αφηγήσεων και τις εξετάζω ως προς την λειτουργία τους εντός της αφήγησης και τη συσχέτισή τους με τις μυθιστορηματικές ηρωίδες. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου διερευνώ την πρόσληψη κάθε θεματικής από το σύγχρονο των μυθιστορημάτων αναγνωστικό κοινό, προτείνοντας διαφορετικούς τρόπους αλληλεπίδρασης με το κείμενο ανάλογα με την έμφυλη ταυτότητα των αναγνωστών.Item Open Access Η διαλεκτική σχέση της ζωής και του θανάτου στα "Φαρσάλια" του Λουκανού(2023-02-10) Χαϊκάλη, Αγγελική; Angeliki ChaikaliΗ παρούσα εργασία έχει ως στόχο της να συζητήσει τη διαλεκτική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ της ζωής και του θανάτου στο ιστορικό έπος του Λουκανού, με τον διπλό τίτλο Φαρσάλια ή Εμφύλιος Πόλεμος. Η συζήτηση αυτή, μάλιστα, πρόκειται να στηριχθεί στη μελέτη των δυο (εκ των τριών) οραματικών – ονειρικών εμπειριών που βιώνουν οι πρωταγωνιστές Πομπήιος και Καίσαρας στο τρίτο και στο πρώτο βιβλίο, αντίστοιχα. Πρόκειται για εμπειρίες που αποτελούν κατεξοχήν λογοτεχνικά μοτίβα, τα οποία συνδυάζουν στοιχεία της κανονικότητας που συνοδεύουν τη ζωή και ταυτόχρονα στοιχεία που παραπέμπουν σε καταστάσεις χαρακτηριστικές του θανάτου. Συγκεκριμένα, η μελέτη του τρίτου βιβλίου (και άρα της ονειρικής εμπειρίας του Πομπηίου) θα απασχολήσει το πρώτο κεφάλαιο, ενώ η μελέτη του πρώτου βιβλίου (και άρα της ονειρικής εμπειρίας του Καίσαρα) θα απασχολήσει το δεύτερο κεφάλαιο. Οι δυο αυτές ονειρικές αφηγήσεις διαπλέκουν τα συναισθήματα και τις ενέργειες μιας μικρής ομάδας από πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές του έπους, οι μεν εκ των οποίων είναι ζωντανοί, οι δε αποτελούν νεκρικές ή φασματικές φιγούρες που παρεμβαίνουν στην πορεία της αφήγησης μέσα από τις επιφάνειές τους στους αντίστοιχους ζώντες χαρακτήρες. Έτσι, ο Λουκανός αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της έννοιας του θανάτου, προσδίδοντάς της διαστάσεις, πέρα από βιολογικές, συμβολικές και κοινωνικές, αλλά και τη σχέση που διατηρεί με την ίδια τη ζωή. Συνεπώς, οι ζώντες ήρωες του έπους, μέσα από τα όνειρα – οράματά τους, αποκτούν χαρακτηριστικά που ομοιάζουν με εκείνα των νεκρών, ενώ οι νεκροί, με τη σειρά τους, ενεργούν με ζωτικότητα. Τέλος, στο έπος των Φαρσαλίων ο θάνατος και η ζωή αποτελούν καταστάσεις που διαπλέκονται μεταξύ τους και αλληλεπιδρούν.Item Open Access Μελετώντας την άρθρωση συριστικού φθόγγου σε διαλεκτική ποικιλία της Αχαΐας, υπό το πρίσμα της κοινωνιογλωσσολογικής ποικιλότητας(2023-01-11) Νικολοπούλου, Αθανασία; Nikolopoulou, AthanasiaΗ παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την ποικιλότητα στους τρόπους άρθρωσης του συριστικού /s/ στην ομιλία των κατοίκων δύο χωριών κοντά στα Καλάβρυτα του Νομού Αχαΐας. Η ποικιλότητα αυτή πρόκειται να αναλυθεί στο επίπεδο της φωνητικής-φωνολογίας και σε αυτό της κοινωνιογλωσσολογικής ποικιλότητας. Σκοπός της πρώτης ανάλυσης είναι να αναδειχθούν τα φωνολογικά περιβάλλοντα στα οποία εμφανίζεται συστηματικά η τοπική πραγμάτωση, ενώ σκοπός της δεύτερης είναι να αναδειχθούν οι κοινωνιογλωσσολογικοί λόγοι που οδηγούν στην ύπαρξη και διατήρηση του φαινομένου ως και σήμερα. Το απαραίτητο γλωσσικό υλικό συλλέχθηκε μέσω ηχογραφήσεων καθημερινής, ανεπίσημης συνομιλίας μεταξύ μόνιμων κατοίκων των χωριών, που πραγματοποίησε η ερευνήτρια. Το υλικό υποβλήθηκε σε στατιστική ανάλυση, ώστε να εξεταστούν αρχικές υποθέσεις και ερωτήματα που είχαν διαμορφωθεί σχετικά με την ανίχνευση των παραγόντων που οδηγούν στη διπλή πραγμάτωση του /s/, τόσο φωνολογικών όσο και κοινωνιογλωσσολογικών.Item Open Access Μελέτη της φατνιακής και ουρανικής πραγμάτωσης του πλευρικού συμφώνου /l/ στη διάλεκτο της Πάτρας και της Μυτιλήνης(2023-01-12) Καρκούλια, Ανδριάνα; Karkoulia, AndrianaΤο πλευρικό σύμφωνο /l/ της ΝΕ παρουσιάζει ποικιλία ως προς τον τρόπο πραγμάτωσής του στις νεοελληνικές διαλέκτους. Εστιάζοντας σε δύο εκ των ελληνικών διαλέκτων (Πάτρα και Μυτιλήνη), στην παρούσα εργασία θα προσπαθήσω να προσεγγίσω και να ερμηνεύσω αυτή την ποικιλότητα του πλευρικού ήχου. Συγκεκριμένα, βασιζόμενη στις τρεις πρώτες συχνότητες συντονισμού του /l/ θα επιχειρήσω να εξετάσω τον ρόλο του καθενός φωνήεντος ξεχωριστά αλλά και του τόνου που αυτό φέρει στη διαμόρφωση των συχνοτήτων συντονισμού της φωνολογικής μονάδας του /l/. Όπως αποδεικνύεται από τη στατιστική ανάλυση, η συχνότητα που φαίνεται να επηρεάζεται σημαντικά από το φωνηεντικό περιβάλλον που ακολουθεί το /l/ είναι η F2. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα και στις δύο διαλέκτους να δημιουργούνται διαφορετικές πραγματώσεις του πλευρικού κάθε φορά που ακολουθεί διαφορετικό φωνήεν. Ταυτόχρονα, μέσα από τη σύγκριση των δύο διαλεκτικών περιοχών φαίνεται ότι η διάλεκτος της Πάτρας και της Μυτιλήνης πραγματώνουν το /l/ με παρόμοιο τρόπο, είτε ως προς την ουρανική του πραγμάτωση [ʎ] είτε ως προς τη φατνιακή [l] στα περισσότερα φωνηεντικά περιβάλλοντα.Item Open Access Η ουράνωση του πλευρικού /l/ και του ρινικού /n/ στη διάλεκτο της Πάτρας : μια φωνολογική διαλεκτική μελέτη(2023-01-12) Αβραμοπούλου, Ελένη; Avramopoulou, EleniΣτην παρούσα εργασία επιχειρώ μέσω έρευνας μια λεπτομερή μελέτη και παρουσίαση του φωνολογικού φαινομένου της ουράνωσης στη διάλεκτο της Πάτρας. Η μελέτη αυτή γίνεται στο πλαίσιο της Συγχρονικής Διαλεκτολογίας, χρησιμοποιώντας μεθοδολογικά εργαλεία συλλογής και ανάλυσης υλικού από την Κοινωνική Διαλεκτολογία και την Ακουστική Φωνητική αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, το κύριο φωνολογικό χαρακτηριστικό της διαλέκτου που εντοπίζεται και μελετάται είναι η ουράνωση του πλευρικού /l/ του ρινικού /n/ και μπροστά από το υψηλό φωνήεν /i/. Επίσης, επιχειρώ να ελέγξω αν η ουράνωση ως ελεύθερη ποικιλία (δηλαδή πριν από το /i/) πραγματώνεται φωνητικά με τον ίδιο τρόπο με την υποχρεωτική ουράνωση πριν από ημίφωνο /j/, δεδομένου ότι αποτελούν διαφορετικά φαινόμενα. Παράλληλα, διερευνώ αν άλλοι φωνητικοί/φωνολογικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στη φωνητική πραγμάτωση των δύο φωνολογικών μονάδων. Για τη μελέτη του φαινομένου η συλλογή του υλικού γίνεται μέσω ηχογράφησης φυσικών ομιλητών της διαλέκτου της Πάτρας. Η ανάλυση του ηχογραφημένου υλικού γίνεται μέσω του ακουστικού εργαλείου PRAAT για τη μέτρηση των Hertz που πραγματώνονται τα ουρανικά και τα φατνιακά φωνήματα και τη σύγκριση των συχνοτήτων συντονισμού που μπορούν να περιγράψουν με πολύ μεγάλη ακρίβεια τον τόπο παραγωγής των [+ αντηχητικών] συμφώνων. Στόχος είναι αφενός να γίνει η σύγκριση των ουρανικών τόσο μεταξύ τους όσο και με τις αντίστοιχες φατνιακές πραγματώσεις με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια και αφετέρου να προσδιοριστούν τυχόν παράγοντες που συμβάλουν στο φαινόμενο αυτό.Item Open Access Τα γλωσσικά χαρακτηριστικά του ελληνικού και αγγλικού κοινοβουλευτικού λόγου : μια διαχρονική και συγκριτική μελέτη(2022-12) Παππάς, Λεωνίδας; Pappas, LeonidasΟ κοινοβουλευτικός λόγος έχει συνδεθεί διαχρονικά με συγκεκριμένα γλωσσικά χαρακτηριστικά που τον διέπουν και που εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε αυτόν, σε σύγκριση με άλλα είδη λόγου. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της μεταβολής στη συχνότητα χρήσης αυτών των χαρακτηριστικών, τόσο για τον ελληνικό, όσο και για τον αγγλικό κοινοβουλευτικό λόγο. Ως παράμετροι σε αυτή τη μεταβολή εξετάζονται ορισμένοι κοινωνικοί παράγοντες που έχουν μελετηθεί σε συνάρτηση με τον πολιτικό λόγο: το φύλο του ομιλητή ή της ομιλήτριας, η ηλικία που έχει κατά το έτος της ομιλίας και η ιδεολογική ή/και πολιτική του τοποθέτηση. Σκοπός της εργασίας είναι αφενός ο εντοπισμός κάποιου είδους συστηματικότητας στον τρόπο με τον οποίο μεταβάλλεται ο κοινοβουλευτικός λόγος, και αφετέρου η εξαγωγή μιας διαγλωσσικής τάσης, με την αντιπαραβολή των δεδομένων των δύο γλωσσών.Item Open Access Γεωγραφικές / κοινωνικές ποικιλίες και ύφος σε προσωπικές επιστολές του 20ού αιώνα : μια ιστορική-κοινωνιογλωσσική προσέγγιση(2022-12-22) Καλιαρντά, Γεωργία; Kaliarnta, GeorgiaΑντικείμενο της παρούσας μελέτης είναι η ιστορική και κοινωνιογλωσσική προσέγγιση των γεωγραφικών και κοινωνικών ποικιλιών αλλά και του ύφους προσωπικών επιστολών του 20ού αιώνα. Προσεγγίζονται οι γλωσσικές αλλαγές που βασίζονται στο φύλο, το επάγγελμα, τη γεωγραφική ποικιλία και το κοινωνικό υπόβαθρο. Γίνονται επίσης αναλυτικές αναφορές στη δομή, την ορθογραφία, το λεξιλόγιο αλλά και την στίξη των επιστολών. Παρατηρούνται επιρροές που ασκούνται στη γραφή των πληροφορητών εξαιτίας του γλωσσικού ζητήματος που κορυφώνεται και τελικά επιλύεται στα χρόνια γραφής των επιστολών. Παράλληλα αναλύονται κείμενα που γράφονται το 2022 με σκοπό τη συγκριτική μελέτη της γλώσσας, του ύφους, της μορφής και γενικότερα των γλωσσικών επιλογών των πληροφορητών.Item Open Access Προσωπικές επιστολές από το μέτωπο : γλωσσικές επιλογές από τον 20ό αιώνα(2022-11-20) Κωνσταντάκης, Γιάννης; Konstantakis, GiannisΗ παρούσα εργασία εξετάζει χειρόγραφες επιστολές στρατιωτών οι οποίοι, ως επί το πλείστον, βρίσκονταν στο αλβανικό μέτωπο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εντασσόμενη στο πλαίσιο της Ιστορικής Κοινωνιογλωσσολογίας, στην εργασία εξετάζονται οι καθαρά γλωσσικές επιλογές των στρατιωτών, δηλαδή, ποια γραπτή ποικιλία της ελληνικής (δημοτική ή καθαρεύουσα) επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν, οι επιλογές των στρατιωτών σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο των επιστολών καθώς και οι παράγοντες που επηρεάζουν τις επιλογές αυτές.Item Open Access Λεξικός δανεισμός από τα Ελληνικά στην ρομανί(2023-01-03) Χατζηβασιλείου, Ελένη; Chatzivasileiou, EleniΗ παρούσα εργασία αποτελεί μια μελέτη της Ρομανί και των επιρροών της από την Ελληνική γλώσσα. Συγκεκριμένα, αναγνωρίζοντας τις ποικίλες επιρροές που έχει λάβει η γλώσσα των Ρομά λόγω των μετακινήσεων τους και των επαφών τους με διαφορετικούς ευρωπαϊκούς λαούς, η έρευνα εστιάζει στην περίπτωση του ελληνικού δανεισμού, καθώς παρατηρείται ότι έχει υπάρξει μια προϊστορία της επαφής των δύο γλωσσών. Πρόκειται για μια γλώσσα προσφορική με πληθώρα ονοματικών συνόλων και ρημάτων, η οποία ανήκει στην οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. Στην περίπτωση της Ρομανί, η οποία ομιλείται έχει επηρεαστεί από τον ελληνικό δανεισμό, παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της ενσωμάτωσης. Στόχος, της παρούσας εργασίας είναι να εξετάσει τον λεξιλογικό δανεισμό από την ελληνική γλώσσα στη Ρομανί, διαπερνώντας όμως πρώτα τις αλλαγές που συντελούνται σε μορφολογικό, φωνολογικό και συντακτικό επίπεδο. Αφού λοιπόν εξεταστεί, ο τρόπος αλληλεπίδρασης των δύο γλωσσών με βάση τους γλωσσολογικούς τομείς, στη συνέχεια θα συνταχθεί γλωσσάρι με λήμματα, τα οποία χρησιμοποιούνται στο λεξιλόγιο των Ρομά, αλλά είναι αποτέλεσμα του ελληνικού δανεισμού. Με το παρόν γλωσσάρι στοχεύεται η κατάργηση των στερεοτύπων στην προσέγγιση της Ρομανί, μέσα από τη μελέτη της και από απλούς ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτή λόγω της προφορικότητάς της. Επίσης, στόχος είναι το παρόν γλωσσάρι να αποτελέσει εργαλείο μελέτης για τη διεξαγωγή ερευνών γύρω από τον ελληνικό δανεισμό στη Ρομανί. Μέσα από το γλωσσάρι αναγνωρίζεται η γλωσσική επαφή των δύο αυτών γλωσσών και τα κοινά τους σημεία, με απώτερο στόχο να αμβλυνθεί το χάσμα μεταξύ των δύο πολιτισμών.Item Open Access Φύλο και Φύση στους Ακόλουθους Ύμνους του Καλλίμαχου : Ὕμνος εἰς Δήμητραν, Ὕμνος εἰς Ἄρτεμιν, Εἰς Λουτρὰ τῆς Παλλάδος(2022-11-25) Μανδηλαρά, Μαρία; Οικονομοπούλου, Αικατερίνη; Mandilara, MariaΣκοπός της παρούσας εργασίας είναι να εξετάσει τον ρόλο της φύσης στην απεικόνιση της έμφυλης ταυτότητας των θεοτήτων Δήμητρα, Άρτεμις και Αθηνά στους ύμνους του ελληνιστικού ποιητή Καλλίμαχου. Οι προαναφερθέντες ύμνοι αξίζουν να μελετηθούν για πολλούς λόγους, αλλά ο σημαντικότερος κατά την γνώμη μου είναι η εξέταση των συμβολισμών των φυτών και δέντρων που σχετίζονται άμεσα με τις θεές, καθώς επίσης και με τις καθιερωμένες εορτές προς τιμήν τους. Η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί θα εστιάσει επομένως στη συμβολική παρουσία και λειτουργία της φύσης. Ως ‘φύση’ ορίζονται τα φυσικά τοπία, τα φυτά, καθώς επίσης και τα ζώα, τα οποία κάθε φορά συνάδουν με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της εκάστοτε θεάς, και τα οποία συμβάλλουν επίσης στην προβολή αγνώστων πτυχών του χαρακτήρα τους. Το έντονο ενδιαφέρον που σημειώθηκε για την φύση την εποχή του Καλλίμαχου είναι αποτέλεσμα της συστηματικής μελέτης και έρευνας των Περιπατητικών φιλοσόφων και κυρίως του Θεόφραστου. Οι επιστημονικές παρατηρήσεις και μελέτες γύρω από την φύση και τον φυτικό κόσμο αξιοποιούνται από τον Καλλίμαχο προκειμένου να τεθούν προβληματισμοί σχετικά με ζητήματα έμφυλης ταυτότητας της κάθε θεάς. Ακόμη, τα άνθη ή τα δέντρα που απαντώνται στους ύμνους σχετίζονται άμεσα και με την εορτή στην οποία εντάσσεται κάθε φορά ο ακροατής. Τέλος, η ύπαρξη του ειδυλλιακού τοπίου ή συγκεκριμένων φυτών στους ύμνους καθιστά ακόμη πιο έντονη την σχέση των θεοτήτων με την φύση.Item Open Access Φύση και μυθιστορηματική αφήγηση στις "Metamorphoses" του Απουλήιου(2022-10-30) Ασημακόπουλος, Τηλέμαχος; Asimakopoulos, TelemachosΣτόχος της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των Metamorphoseon του Απουλήιου από τη σκοπιά του φυσικού περιβάλλοντος. Οι Metamorphoses, ως ένα μυθιστόρημα του δεύτερου μεταχριστιανικού αιώνα, έχει πίσω του πλήθος κειμένων τα οποία αφορούν την φύση και ως εκ τούτου η μελέτη του ρόλου αυτής εντός του μπορεί να αποβεί εξαιρετικά γόνιμη. Παράλληλα, η πλοκή του έργου, η οποία συνοψίζει τις περιπλανήσεις του ήρωα από τόσο σε τόπο αλλά και μία σειρά από ένθετες διηγήσεις που περικλείονται εντός της, λειτουργούν βοηθητικά για αυτήν την προσέγγιση. Αφού προηγηθεί μία σύντομη εισαγωγή, με την οποία προσπαθώ να δείξω την θέση της φύσης στη λατινική γραμματεία, την στόχευση της οικοκριτικής ανάγνωσης ενός κειμένου και τις φιλοσοφικές προεκτάσεις των φυτών, χωρίζω την μελέτη μου σε δύο κεφάλαια. Στο πρώτο αποκωδικοποιώ βασικές θεματικές του μυθιστορήματος ιδωμένες μέσα από τον φυτικό κόσμο. Στο δεύτερο εξετάζω το φυσικό τοπίο της αφήγησης όπως αρχικά αυτό φαίνεται στην πρώτη παρένθετη ιστορία του μυθιστορήματος, το «παραμύθι του Αριστομένη», και, δεύτερον, όπως αυτό συμπεριλαμβάνει ακόμα και τον ίδιο τον ήρωα ως μέρος του περιβάλλοντα χώρου του κατά την εξέλιξη της πλοκής του μυθιστορήματος. Η φύση και ο ήρωας φαίνεται πως ακολουθούν μια παράλληλη πορεία, καθώς η λύτρωση του Λούκιου στο τέλος της αφήγησης ισοδυναμεί με μία λύτρωση της ίδιας της φύσης από την βία που την χαρακτήριζε πρωτύτερα.