Ο (γλωσσικός) γραμματισμός στο νηπιαγωγείο : αναλυτικά προγράμματα, αντιλήψεις και στάσεις νηπιαγωγών
Loading...
Date
2015-04-27
Authors
Αντωνοπούλου, Ειρήνη
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Η παρούσα έρευνα διερευνά τις έννοιες του γλωσσικού γραμματισμού, ο οποίος κυριαρχεί στα σύγχρονα προγράμματα σπουδών για το νηπιαγωγείο. Σημείο εκκίνησης αποτέλεσε η απροσδιοριστία του όρου «γραμματισμός» όπως καταγράφεται αφενός στα προγράμματα και αφετέρου στις πρακτικές στα νηπιαγωγεία. Το 2011 νέα πιλοτικά προγράμματα για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης εισήγαγαν τον όρο «κριτικός γραμματισμός» με σκοπό να συμπληρώσουν και να βελτιώσουν τα υπάρχοντα προγράμματα. Στην εργασία μας επιχειρήθηκε η συγκριτική ανάλυση των επίσημων ή μη εγχειριδίων (παλιών και νέων) με βάση ένα μοτίβο οκτώ αξόνων, που μας επέτρεψαν να διακρίνουμε τις συνέχειες και τις ασυνέχειες ανάμεσα στα προγράμματα. Στη συνέχεια, προσπαθήσαμε να δούμε πώς αποτυπώνονται στις στάσεις και στις πρακτικές σε δύο δείγματα νηπιαγωγών. Πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με 7 νηπιαγωγούς που εφάρμοσαν για δύο σχολικές χρονιές το νέο πρόγραμμα «κριτικού γραμματισμού» και με 7 νηπιαγωγούς που το «μελέτησαν» χωρίς να το έχουν εφαρμόσει. Μέσα από την επεξεργασία των προγραμμάτων διαπιστώθηκε πως αυτά παρουσιάζουν μια πολύπλοκη θέση περί γραμματισμού. Ειδικότερα, η στοχοθεσία του νέου προγράμματος στηρίζεται σε επικοινωνιακές-λειτουργικές προσεγγίσεις, παρόλο που υιοθετεί τον κριτικό γραμματισμό ως θεωρητική παραδοχή του. Από την ανάλυση των συνεντεύξεων προέκυψε πως οι νηπιαγωγοί δεν κατονομάζουν το μοντέλο γραμματισμού που ακολουθούν και αναφέρονται σε στόχους που επιδιώκουν μέσω των δράσεών τους. Οι στόχοι αυτοί εστιάζουν στην καλλιέργεια στρατηγικών για κατανόηση και παραγωγή προφορικών κειμένων και στην απόκτηση λειτουργικών δεξιοτήτων για το γραπτό λόγο. Η έρευνα αφενός αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια αποτίμησης του νέου προγράμματος πάνω στο ζήτημα του γλωσσικού γραμματισμού και αφετέρου οδηγεί στην ανίχνευση αντιλήψεων και στην υιοθέτηση στάσεων των νηπιαγωγών, που εμπλέκονται σε μια γλωσσική αλλαγή στο χώρο του νηπιαγωγείου.
Description
Keywords
Κριτικός γραμματισμός, Αντιλήψεις, Στάσεις, Νηπιαγωγοί, Αναλυτικά προγράμματα