Η επίδραση της ταχύτητας ομιλίας σε δοκιμασίες λέξεων και λεξικών αλληλουχιών : δεδομένα από άνδρες ομιλητές
Η επίδραση της ταχύτητας ομιλίας σε δοκιμασίες λέξεων και λεξικών αλληλουχιών : δεδομένα από άνδρες ομιλητές
Date
2023-09-18
Authors
Σερέτη, Κωνσταντίνα
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Η παρούσα ερευνητική εργασία πραγματοποιήθηκε με στόχο την δημιουργία ενός μέτρου σύγκρισης μεταξύ τυπικού πληθυσμού και ασθενών με απραξία, το οποίο θα χρησιμοποιείται κατά την αξιολόγηση των δεύτερων και θα περιλαμβάνει δοκιμασίες επανάληψης λέξεων αυξανόμενης πολυπλοκότητας σε συνθήκες εναλλαγής ταχύτητας. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, συλλέχθηκαν δεδομένα από 21 άνδρες, εντός του ηλικιακού φάσματος 40-70 ετών. Όλοι τους ήταν φυσικοί ομιλητές της Ελληνικής, χωρίς ιστορικό νευρολογικής, αισθητηριακής ή άλλης διαταραχής με επίπτωση στην επικοινωνία τους.
Τα δεδομένα προέρχονταν από τις λεκτικές παραγωγές των συμμετεχόντων κατά την επανάληψη μεμονωμένων λέξεων και λέξεων σε τριάδες, διαχωρισμένες σε λίστες αυξανόμενης φωνοτακτικής πολυπλοκότητας και μεγέθους. Τα άτομα που συμμετείχαν καλούνταν να ακούσουν ηχογραφημένη κάθε λέξη ή τριάδα λέξεων και να την επαναλάβουν, αρχικά στην κανονική ταχύτητα ομιλίας τους, στη συνέχεια γρήγορα και τέλος αργά.
Τα δεδομένα από την παραπάνω διαδικασία αναλύθηκαν στο Praat και υπολογίστηκαν, για κάθε εκφορά: οι ταχύτητες άρθρωσης και ομιλίας, η διάρκεια και ο αριθμός των παύσεων, το είδος, ο αριθμός και η κατανομή των λαθών και των δυσρυθμιών που εντοπίστηκαν στις παραγωγές των τυπικών ομιλητών. Από τα παραπάνω προέκυψαν οι μετρήσεις των σχετικών και απόλυτων τιμών αύξησης και μείωσης της ταχύτητας ανά συνθήκη, καθώς και το πλήθος των λέξεων και των τριπλετών που εμφάνισαν κατάλληλη αύξηση ή μείωση ποσοτικά, αλλά και επαρκεί αύξηση ή μείωση της ταχύτητας παραγωγής τους ώστε να γίνεται ακουστικά αντιληπτή.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν μεγαλύτερα ποσά μείωσης απ’ ο,τι αύξησης, τόσο σχετικής όσο και απόλυτης, στις λίστες μεμονωμένων λέξεων, ενώ στις λίστες τριπλετών τα ποσά αύξησης ήταν μεγαλύτερα από αυτά της μείωσης. Πιθανώς λόγω του χρόνου που απαιτείται εξαιτίας του μεγέθους της εκφοράς των τριπλετών, ενώ τα διαλεκτικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων καθιστούσαν την κανονική τους ταχύτητα ήδη επαρκώς επιταχυμένη κατά την παραγωγή των λέξεων σςε απομόνωση, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει μεγάλο ποσό αύξησης κατά την εκφορά των μεμονωμένων λέξεων.
Επίσης, οι κατάλληλα μειωμένες λέξεις ήταν περισσότερες και στις λίστες μονών λέξεων και λέξεων σε τριάδες σε σχέση με τις κατάλληλα αυξημένες, στις οποίες, επίσης, δεν φάνηκε επίδραση της πολυπλοκότητας . Ομοίως και οι επαρκώς μειωμένες, ώστε να γίνεται αισθητή η μείωση στην ταχύτητα παραγωγής τους, είναι περισσότερες από τις επαρκώς αυξημένες, με την πολυπλοκότητα να επιδρά καθώς φαίνεται επαρκείς εναλλαγές ταχύτητας να συμβαίνουν κατά πλειοψηφία στις λίστες τριπλετών.
Στις αυξομειώσεις των ταχυτήτων άρθρωσης και ομιλίας δεν φάνηκε να επιδρά η ηλικία των συμμετεχόντων. Έπαιξε, όμως, σημαντικό ρόλο ο αριθμός και η διάρκεια των παύσεων στην παραγωγή των τριπλετών. Συγκεκριμένα, η αύξηση των τιμών τους λειτουργούσε υποστηρικτικά στην μείωση της ταχύτητας ομιλίας και η μείωσή τους στην αύξηση της ταχύτητας.
Τέλος, για τα λάθη και τις δυσρυθμίες που παρήγαγαν οι συμμετέχοντες διαπιστώθηκε πως η συχνότητα εμφάνισης των διαφόρων τύπων λαθών και δυσρυθμιών ακολουθούσε την σειρά πολυπλοκότητας με περισσότερα λάθη σε πιο πολύπλοκες λέξεις. Η κατανομή των λαθών παρέκλινε, σε κάποιες περιπτώσεις, από το αναμενόμενο ότι στην γρήγορη συνθήκη ταχύτητας θα συνέβαιναν τα περισσότερα. Αντίθετα με τις δυσρυθμίες, που η κατανομή τους συμφωνούσε με το παραπάνω. Τέλος, η κόπωση λόγω της ποσότητας και της διάρκειας των εκφορών φάνηκε να επηρεάζει τα αποτελέσματα, όπως αναμενόταν.
Description
Keywords
Ταχύτητα άρθρωσης, Ταχύτητα ομιλίας, Απραξία, Αξιολόγηση, Φωνολογικά λάθη, Δυσρυθμίες, Τυπικοί ομιλητές