Τμήμα Φαρμακευτικής (ΜΔΕ)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
- ItemOpen AccessΝανοσωματίδια χρυσού για φωτο-ενεργοποιούμενη αποδέσμευση αντικαρκινικών φαρμάκων(2023-09-21)Ο καρκίνος αποτελεί πλέον τη πιο συχνά εμφανιζόμενη ασθένεια με αρκετά μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας. Μερικές από τις κλασικές μεθόδους θεραπείας περιλαμβάνουν την εφαρμογή ακτινοβολίας και τη χρήση σχημάτων χημειοθεραπείας. Ωστόσο οι συμβατικές μέθοδοι εμφανίζουν πολλά μειονεκτήματα όπως η συμμόρφωση των ασθενών, ο αυξημένος κίνδυνος υποτροπής τους, η ύπαρξη σοβαρών παρενεργειών, η χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα των δραστικών ουσιών στα κύτταρα στόχους κ.α. Η εμφάνιση της νανοϊατρικής ως μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία ανοίγει ένα νέο δρόμο για την αντιμετώπιση των περιορισμών των συμβατικών θεραπειών. Τα νανοσωματίδια χρυσού, ιδιαίτερα, έχουν συγκεντρώσει μεγάλη προσοχή, λόγω των φυσικοχημικών τους χαρακτηριστικών τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για τη χρήση τους ως φορείς αντικαρκινικών φαρμάκων καθώς και στην εφαρμογή τους ως διαγνωστικά εργαλεία. Συγκεκριμένα, τα κοίλα νανοσωματίδια χρυσού ως καινοτόμες δομές νανοφορέων έχουν συγκεντρώσει αρκετό ενδιαφέρον τις τελευταίες δεκαετίες για την μελέτη της δυνατότητας εφαρμογής τους στην ελεγχόμενη χορήγηση αντικαρκινικών ουσιών. Τα χαρακτηριστικά που κάνουν τα νανοσωματίδια αυτά κατάλληλους υποψήφιους για την χρήση στην θεραπεία του καρκίνου είναι τα εξής: το σφαιρικό τους σχήμα και το μικρό τους μέγεθος τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για τη παθητική μεταφορά τους στους καρκινικούς όγκους. Ένα ακόμα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι η δυνατότητα προσαρμογής της απορρόφησής τους στην περιοχή του εγγύς υπερύθρου (NIR) με τον έλεγχο του πάχους του κελύφους τους και της εσωτερικής τους διαμέτρου. Η δυνατότητα απορρόφησής στο NIR μπορεί να αξιοποιηθεί για την χρήση τους ως «εξώθερμων αντιδραστήρων» κατά την εφαρμογή φωτοθερμικής θεραπείας (PTT) σε ασθενείς με καρκίνο. Η παρούσα εργασία είχε ως στόχο τη σύνθεση κοίλων νανοσφαιρών χρυσού (HGNSs) και τη μελέτη της δυνατότητας χρήσης τους για την φωτο-ενεργοποιούμενη αποδέσμευση του αντικαρκινικού φαρμάκου δοξορουβικίνη (DOX). Πιο συγκεκριμένα, κοίλες νανοσφαίρες χρυσού παρασκευάστηκαν με τη μέθοδο της αναγωγής νανοσωματιδίων του κοβαλτίου. Στη συνέχεια τα νανοσωματίδια αυτά πεγκυλιώθηκαν με τη χρήση του πολυμερούς πολυαιθυλενογλυκόλη (mPEG thiol) με στόχο τη βελτίωση της κολλοειδούς τους σταθερότητας. Τα μη πεγκυλιωμένα κα πεγκυλιωμένα νανοσωματίδια εξετάστηκαν ως προς τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά τους και τη μορφολογία τους. Η μελέτη των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών αφορούσε μετρήσεις του μεγέθους, του δείκτη πολυδιασποράς και του ζ-δυναμικού των κοίλων νανοσφαιρών. Ο χαρακτηρισμός της μορφολογίας των νανοσφαιρών έγινε με τη χρήση της ηλεκτρονικής μικροσκοπίας διέλευσης (ΤΕΜ), ενώ στη συνέχεια προσδιορίστηκε η απόδοση της σύνθεσης τους αλλά και της ενσωμάτωσης του πολυμερούς PEG στην επιφάνεια των νανοσωματιδίων με τη χρήση της τεχνικής θερμοσταθμικής ανάλυσης (TGA). Τα HGNSs και PEG-HGNSs εξετάστηκαν ως προς την κολλοειδή τους σταθερότητα σε διαφορετικές συνθήκες αποθήκευσης (4°C και 25°C) καθώς και παρουσία ηλεκτρολύτη NaCl. Στο τελευταίο μέρος της εργασίας πραγματοποιήθηκαν πειράματα φόρτωσης του αντικαρκινικού φαρμάκου DOX και στα δύο είδη νανοφορέων σε διαφορετικούς λόγους μαζών αρχικής ποσότητας DOX και μάζας νανοφορέων για τον προσδιορισμό της βέλτιστης απόδοσης φόρτωσης του φαρμάκου. Τέλος, πραγματοποιήθηκαν πειράματα αποδέσμευσης σε διαφορετικές συνθήκες pH με την εφαρμογή ή μη ακτινοβολίας, με τη χρήση NIR laser, μήκους κύματος εκπομπής 808nm και έντασης 2.2 Watt/cm2. Τα διαφορετικά pH τα οποία μελετήθηκαν προσεγγίζουν τα αντίστοιχα pH των υγιών ιστών (pH=7.4) καθώς και το pH που επικρατεί στο μικροπεριβάλλον των καρκινικών όγκων και των ενδοσωμάτων και λυσοσωμάτων των κυττάρων στα οποία καταλήγουν μετά την ενδοκυττάρωση οι νανοφορείς (pH=5). Η εφαρμογή laser κατά την διεξαγωγή των πειραμάτων αποδέσμευσης σε κάποια από τα προς μελέτη δείγματα πραγματοποιήθηκε για να διαπιστωθεί αν η εφαρμογή πηγής ακτινοβολίας στην περιοχή του NIR οδηγεί σε ενεργοποίηση της αποδέσμευσης του φαρμάκου από τους νανοφορείς και κατ’ επέκταση σε αύξηση του ποσοστού αποδέσμευσης συγκριτικά με τα δείγματα που δεν εφαρμόστηκε laser. Συμπερασματικά, παρασκευάστηκαν κοίλα νανοσωματίδια χρυσού σφαιρικού σχήματος, συγκεκριμένου μεγέθους και απορρόφησης στην περιοχή του εγγύς υπερύθρου τα οποία στη συνέχεια πεγκυλιώθηκαν διατηρώντας ωστόσο τα αρχικά χαρακτηριστικά τους. Τα HGNSs και PEG-HGNSs παρουσίασαν κολλοειδή σταθερότητα κατά την αποθήκευση τους σε διαφορετικές συνθήκες και για διάρκεια ενός μήνα, ενώ τα πεγκυλιωμένα νανοσωματίδια παρουσίασαν κολλοειδή σταθερότητα παρουσία ηλεκτρολύτη NaCl ακόμα και σε μεγάλες συγκεντρώσεις αυτού (1Μ). Τέλος, μετά την φόρτωση της DOX στα HGNSs και PEG-HGNSs σε μέγιστο ποσοστό 60% και 40% αντίστοιχα, για ίδια αρχική αναλογία φαρμάκου (60%), οι μελέτες αποδέσμευσης έδειξαν ότι το όξινο περιβάλλον και η εφαρμογή ακτινοβολίας επιταχύνουν την αποδέσμευση. Το παραπάνω αποτέλεσμα κρίνεται σημαντικό καθώς σημαίνει ότι μπορεί να έχουμε στοχευμένη αποδέσμευση του καρκινικού φαρμάκου στον όγκο λόγω του χαμηλότερου pH που επικρατεί στην περιοχή του όγκου αλλά και μέσω ακτινοβόλησης των νανοσφαιρών με ακτινοβολία κατάλληλου μήκους κύματος.
- ItemOpen AccessΜελέτη της επίδρασης των κυκλοδεξτρινών στην διαλυτότητα της λαμοτριγίνης(2023-08-29)Η Lamotrigine είναι αντιεπιληπτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της επιληψίας και για την καθυστέρηση ή την πρόληψη της επανεμφάνισης καταθλιπτικών επεισοδίων σε διπολική διαταραχή. Το κύριο μειονέκτημα στη θεραπευτική εφαρμογή και στην αποτελεσματικότητα της Lamotrigine στις φαρμακοτεχνικές μορφές που χορηγούνται από το στόμα, είναι η πολύ μικρή διαλυτότητά της σε υδατικά διαλύματα. Είναι ασθενής βάση και η διαλυτότητα της μειώνεται με την αύξηση του pH της υδατικής φάσης. Η Lamotrigine ταξινομείται ως φάρμακο κατηγορίας ΙΙ στο Βιοφαρμακευτικό Σύστημα Ταξινόμησης, λόγω της χαμηλής διαλυτότητάς της και της σχετικά υψηλής διαπερατότητάς της. Μια τεχνική που προτείνεται για την αύξηση της διαλυτότητας της Lamotrigine, είναι η συμπλοκοποίηση της με κυκλοδεξτρίνες. Οι κυκλοδεξτρίνες είναι κυκλικοί ολιγοσακχαρίτες αποτελούμενοι από μόρια α-D-γλυκοπυρανόζης (6, 7 και 8 μόρια για τις α-, β- και γ- κυκλοδεξτρίνες αντίστοιχα). Οι κυκλοδεξτρίνες μοιάζουν περισσότερο με κόλουρο κώνο με εσωτερική κοιλότητα που έχει ένα στενότερο και ένα ευρύτερο άνοιγμα εξαιτίας στερεοχημικών περιορισμών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία μιας υδρόφιλης εξωτερικής επιφάνειας λόγω της παρουσίας μεγάλου αριθμού υδροξυλομάδων και η οποία είναι υπεύθυνη για την μεγάλη διαλυτότητα των κυκλοδεξτρινών στα υδατικά διαλύματα και μιας υδρόφοβης εσωτερικής κοιλότητας. Στην εσωτερική κοιλότητα μπορούν να εισέλθουν, μερικά ή ολικά, υδρόφοβα μόρια τα οποία αλληλεπιδρούν με τα μόρια της κυκλοδεξτρίνης μέσω ασθενών διαμοριακών αλληλεπιδράσεων και σχηματίζουν σύμπλοκα έγκλεισης. Ο σχηματισμός συμπλόκων έγκλεισης βιοδραστικών ενώσεων με κυκλοδεξτρίνες έχει σημαντική συνεισφορά στην μορφοποίηση των βιοδραστικών ενώσεων σε διάφορες φαρμακοτεχνικές μορφές, αφού αυξάνει την διαλυτότητα δυσδιάλυτων στο νερό βιοδραστικών ενώσεων, βελτιώνει την βιοδιαθεσιμότητά τους, αυξάνει την σταθερότητά τους, βελτιώνει τις οργανοληπτικές ιδιότητες των και μειώνει σημαντικά τυχόν παρενέργειές των. Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η επίδραση της φύσης και της συγκέντρωσης των κυκλοδεξτρινών, β-CD, Me-β-CD, HP-β-CD, HP-γ-CD και γ-CD, στην διαλυτότητα της Lamotrigine. Πραγματοποιήθηκαν μελέτες διαλυτότητας της Lamotrigine σε υδατικά διαλύματα με pH = 10, παρουσία διαφορετικών συγκεντρώσεων των β-CD, Me-β-CD, HP-β-CD, HP-γ-CD και γ-CD σε θερμοκρασία 25°C. Επίσης, προσδιορίσθηκε η μέθοδος παρασκευής συμπλόκων ενώσεων της Lamotrigine με τις παραπάνω κυκλοδεξτρίνες χρησιμοποιώντας κατάλληλες τεχνικές χαρακτηρισμού των παρασκευαζομένων στερεών. Παρασκευάσθηκαν στερεά μίγματα της Lamotrigine με τις κυκλοδεξτρίνες (β-CD, Me-β-CD, HP-β-CD) χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές (απλή ανάμιξη με ξηρή λειοτρίβηση, υγρή λειοτρίβηση με τον σχηματισμό πάστας, συγκαταβύθιση, λυοφιλοποίηση). Για την μελέτη των στερεών μιγμάτων και τον προσδιορισμό του σχηματισμού συμπλόκων έγκλεισης μεταξύ της Lamotrigine και των υπό μελέτη κυκλοδεξτρινών χρησιμοποιήθηκαν οι τεχνικές της Περίθλασης Ακτίνων-Χ, της Υπέρυθρης Φασματοσκοπίας, της Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας Σάρωσης και της Διαφορικής Θερμιδομετρίας Σάρωσης. Από την μελέτη των ισοθέρμων διαλυτότητας διαπιστώθηκε ότι: α) η διαλυτότητα της Lamotrigine αυξάνει με την συγκέντρωση της κυκλοδεξτρίνης για όλες τις κυκλοδεξτρίνες που μελετήθηκαν και β) οι ισόθερμοι διαλυτότητας είναι της μορφής AL στην οποία όλα τα σχηματιζόμενα σύμπλοκα είναι ευδιάλυτα και έχουν στοιχειομετρία ίση με 1:1. Η Me-β-CD παρουσίασε την μεγαλύτερη συμπλεκτική ικανότητα σε σύγκριση με τις άλλες κυκλοδεξτρίνες. Με βάση την συμπλεκτική ικανότητά τους, οι κυκλοδεξτρίνες μπορούν να ταξινομηθούν με την ακόλουθη σειρά: Me-β-CD > β-CD, HP-β-CD > HP-γ-CD > γ-CD Από την κλίση των ισοθέρμων διαλυτότητας προσδιορίσθηκαν οι σταθερές σχηματισμού των συμπλόκων έγκλεισης της Lamotrigine με τις υπό μελέτη κυκλοδεξτρίνες. Η διαφοροποίηση της συμπλεκτικής ικανότητας των β-CD, Me-β-CD, HP-β-CD, HP-γ-CD και γ-CD μπορεί να αποδοθεί α) στο διαφορετικό μέγεθος της υδρόφοβης κοιλότητας τους και β) στην διαφορετική υδροφοβικότητα των ομάδων των τροποποιημένων κυκλοδεξτρινών. Η μέθοδος της συγκαταβύθισης από κοινό διαλύτη (μεθανόλη) έδωσε σύμπλοκο έγκλεισης σε στοιχειομετρική αναλογία 1:1 μόνο για τις κυκλοδεξτρίνες Me-β-CD και HP-β-CD. Η μέθοδος της συγκαταβύθισης δεν χρησιμοποιήθηκε για τις φυσικές κυκλοδεξτρίνες λόγω της αμελητέας διαλυτότητας τους στις αλκοόλες. Αντίθετα, με την μέθοδο της λυοφιλοποίησης παρασκευάσθηκαν σύμπλοκα έγκλεισης για τις κυκλοδεξτρίνες Me-β-CD, β-CD και HP-β-CD με στοιχειομετρία 1:1 αλλά με χαμηλή απόδοση.
- ItemOpen AccessΜελέτη της χημικής σύστασης και των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων πληθυσμών Cistus creticus L. της Κρήτης με σκοπό την ενσωμάτωση εκχυλισμάτων τους σε καλλυντικά προϊόντα(2023-07-21)Ο Cistus creticus αποτελεί ένα αρωματικό φυτό, με ποικιλία συστατικών, καθώς περιέχει τόσο τερπενοειδή, όσο και πολυφαινόλες. Το γεγονός αυτό το καθιστά πολύ ενδιαφέρον ως αντικείμενο μελέτης, αφού στο φυτό αυτό λόγω των ενώσεων που διαθέτει αποδίδονται πολυάριθμες ευεργετικές ιδιότητες, κάποιες από τις οποίες είναι η αντιμικροβιακή, η αντιφλεγμονώδης και η αντιοξειδωτική. Για το λόγο των πολυάριθμων ιδιοτήτων του, το είδος αυτό βρίσκει εφαρμογή σε φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά, συμπληρώματα διατροφής και τρόφιμα. Ο Cistus creticus ssp. creticus είναι γηγενής στην Ελλάδα και ανάλογα την εποχή και την περιοχή συλλογής του, αλλάζει και η χημική σύστασή του, τονίζοντας έτσι τη σημασία των συνθηκών ανάπτυξης του φυτικού υλικού, αλλά και του γονιδιώματός του. Όσον αφορά την παρούσα εργασία, μελετήθηκε η χημική σύσταση πέντε διαφορετικών πληθυσμών Cistus creticus ssp. creticus της Κρήτης, από τις περιοχές Κράνα (Ρέθυμνο), Ανατολή (Αγ. Νικόλαος), Αμμουδάρα (Ηράκλειο), Ροδιά (Ηράκλειο) και Ακρωτήρι (Χανιά). Στα φύλλα του συγκεκριμένου υποείδους έγινε εκχύλιση σε λουτρό υπερήχων (UAE) με διαλύτες τον πετρελαϊκό αιθέρα και τη μεθανόλη. Στο εκχύλισμα πετρελαϊκού αιθέρα διεξήχθη Ποιοτική και Ποσοτική ανάλυση με τη μέθοδο GC-MS, ενώ το μεθανολικό εκχύλισμα χρησιμοποιήθηκε για Ποιοτική ανάλυση με τη βοήθεια της μεθόδου LC-MS. Το περιεχόμενο των εκχυλισμάτων του πετρελαϊκού αιθέρα ήταν κυρίως διτερπένια, ενώ είχαμε απουσία μονοτερπενίων. Επίσης, το κύριο συστατικό και στις πέντε περιοχές ήταν η ένωση Labd-7,13-dien-15-yl, acetate, ένα λαβδανικό διτερπένιο, ενώ τα εκχυλίσματα διέφεραν αισθητά ως προς το περιεχόμενό τους στα δευτερεύοντα συστατικά. Από το μεθανολικό εκχύλισμα ταυτοποιήθηκαν 17 ενώσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων ανήκουν στην κατηγορία των γλυκοζυλιωμένων φλαβονολών. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας αυτής μελετήθηκαν τα μεθανολικά εκχυλίσματα ως προς την αντιοξειδωτική ικανότητα των διαφορετικών πληθυσμών Cistus creticus ssp. creticus με τις μεθόδους DPPH, FRAP και FOLIN. Η περιοχή του Ακρωτηρίου είναι εκείνη με το μεγαλύτερο αντιοξειδωτικό δυναμικό σύμφωνα με τη μέθοδο DPPH, ενώ στη μέθοδο FRAP οι πληθυσμοί Ακρωτήρι, Κράνα και Ροδιά είναι αυτοί που εμφανίζουν την καλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα. Ακολούθως, έγινε μια επιπλέον εκχύλιση με μείγμα των διαλυτών Γλυκερόλη - Νερό (αναλογία 55:45) σε λουτρό υπερήχων (UAE) για το δείγμα από την περιοχή του Ακρωτηρίου. Σκοπός του βήματος αυτού ήταν να συγκριθεί η αντιοξειδωτική ικανότητα του εκχυλίσματος Γλυκερόλης-Νερού με αυτή του μεθανολικού εκχυλίσματος, αλλά και η ικανότητα διατήρησης της αντιοξειδωτικής δράσης του με εφαρμογή επιταχυνόμενης γήρανσης (40οC για 7 ημέρες και 75% σχετική υγρασία). Τελικά, φάνηκε ότι το εκχύλισμα Γλυκερόλης-Νερού είχε καλύτερη αντιοξειδωτική δράση και ότι η επιταχυνόμενη γήρανση δεν επιδρά αρνητικά σε αυτή. Τέλος, παρασκευάστηκε ένα καλλυντικό προϊόν σε μορφή ψεκαζόμενου διαλύματος (Mist) με χρήση του εκχυλίσματος Γλυκερόλης-Νερού από την περιοχή του Ακρωτηρίου σε ποσοστό 2%. Η χρήση του καλλυντικού προϊόντος είχε ως στόχο να δρα ως αντιοξειδωτικό μέσο και να προσφέρει ενυδάτωση. Στην παρούσα μελέτη εξετάστηκε η αντιοξειδωτική του ικανότητα ως τελικό προϊόν, αλλά και η ικανότητα διατήρησης αυτής στο προϊόν, έπειτα από σύνθεση του καλλυντικού με χρήση του εκχυλίσματος στο οποίο είχε εφαρμοσθεί επιταχυνόμενη γήρανση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι πράγματι, το καλλυντικό προϊόν εμφανίζει αντιοξειδωτική δράση, ενώ η χρήση του εκχυλίσματος έπειτα από επιταχυνόμενη γήρανση στο προϊόν δεν επηρεάζει την αποτελεσματικότητά του ως αντιοξειδωτικό μέσο. Η δοκιμή αυτή χρήζει περαιτέρω μελέτης για να επιβεβαιωθεί η παρατήρηση αυτή.
- ItemOpen AccessΠοιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός φαινολικών ενώσεων των καρπών διαφορετικών γενοτύπων του φυτού Fragaria × ananassa L. Duch(2023-08-17)Οι φράουλες (Fragaria × ananassa (Duchesne ex Weston) Duchesne ex Rozier) αποτελούν από τα πιο δημοφιλή φρούτα παγκοσμίως, με την κατανάλωσή τους να αυξάνεται εκθετικά τα τελευταία χρόνια. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα ιδιαίτερα οργανοληπτικά και θρεπτικά χαρακτηριστικά τους, όπως είναι το έντονο κόκκινο χρώμα, η χαρακτηριστική οσμή και η υψηλή διατροφική τους αξία. Σημαντικό ρόλο στην τελευταία παίζει η υψηλή περιεκτικότητα της φράουλας σε πολυφαινόλες, μια κατηγορία ευεργετικών για τον ανθρώπινο οργανισμό ενώσεων που εμφανίζει ισχυρή αντιοξειδωτική ικανότητα. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας ήταν η ανάπτυξη χρωματογραφικής μεθόδου για την ταυτοποίηση και τον προσδιορισμό των φαινολικών ενώσεων που περιέχονται σε καρπούς διαφορετικών γονότυπων φράουλας. Οι αναλύσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν με υγρή χρωματογραφία συζευγμένη με φασματοφωτόμετρο ορατού/υπεριώδους (DAD) και φασματομετρία μάζας (MS). Μετά από αρκετά προκαταρκτικά πειράματα αναπτύχθηκε μέθοδος διαχωρισμού στη στήλη Kinetex® (πολική C18) με ένα πρόγραμμα έκλουσης που περιλάμβανε τρεις διαλύτες. Σε αυτές τις συνθήκες κατέστη δυνατός ο προσδιορισμός 33 φαινολικών ενώσεων, εκ των οποίων ταυτοποιήθηκαν οι 29 μέσω εξέτασης των φασμάτων μάζας και ορατού/υπεριώδους (UV/Vis) και σύγκρισης με τα αντίστοιχα στη βιβλιογραφία. Οι ενώσεις που ταυτοποιήθηκαν ανήκουν σε ευρύτερες κατηγορίες φαινολικών ενώσεων όπως η κατηγορία των φλαβαν-3-ολών, με κύριο εκπρόσωπο την κατεχίνη, και τα ολιγομερή τους (προανθοκυανιδίνη B1, διμερές και τριμερές προπελαργονιδίνης), η κατηγορία των ανθοκυανινών (γλυκοζίτης της πελαργονιδίνης), των φλαβονών, στην οποία ανήκει ο 6,8-C-γαλακτοζίτης-C-αραβινοζίτης της απιγενίνης, η κατηγορία των φλαβονολών, στην οποία ανήκει το γλυκουρονίδιο της κερσετίνης, και τέλος η κατηγορία των φαινολικών οξέων με κύριους εκπροσώπους τον εξοζίτη του π-κουμαρικού οξέος και τoν γλυκοζίτη του κινναμωμικού οξέος. Η μέθοδος είχε καλή επαναληψιμότητα και η ποσοτικοποίηση έγινε με χρήση εξωτερικών προτύπων στο LC-MS με παρακολούθηση εξαγόμενων ιόντων. Ποσοτικοποιήθηκαν 13 ενώσεις με κύρια τον γλυκοζίτη του κινναμωμικού οξέος. Το συνολικό φαινολικό περιεχόμενο κυμαινόταν μεταξύ 158.80-252.61 mg ανά g ξηρού εκχυλίσματος μεταξύ των δειγμάτων διαφορετικών γενότυπων και ημερομηνιών συγκομιδής.
- ItemEmbargoΣύνθεση και μελέτη νανοσωματιδίων χρυσού με εφαρμογή εκχυλισμάτων Sideritis Raeseri(2023-07-13)Η επιστήμη της Κοσμητολογίας εξελίσσεται διαρκώς, καθώς κατά την ανάπτυξη των νέων προϊόντων είναι ζητούμενα η πρωτοτυπία, η αποτελεσματικότητα, η ποιότητα, η σταθερότητα και τα ελκυστικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Η βιομηχανία καλλυντικών επιδιώκει την παραγωγή προϊόντων που να έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα ως προς τα ανταγωνιστικά προϊόντα. Επακόλουθο του ιδιαίτερα ανταγωνιστικού κλίματος, είναι η στροφή της έρευνας σε τεχνολογικές καινοτομίες. Μια από αυτές είναι η ενσωμάτωση νανοσωματιδιακών μορφών στις καλλυντικοτεχνικές μορφές. Οι νανοφορείς αποτελούν συστήματα μεταφοράς συστατικών, παρέχοντάς τους προστασία και αυξάνοντας τη διάθεσή τους στην περιοχή εφαρμογής, καθώς επίσης μπορούν να προσδώσουν στο προϊόν φυσικοχημική σταθερότητα, βελτιωμένη υφή και χρώμα. Τα νανοσωματίδια χρυσού (GNPs) αποτελούν συστήματα μεταφοράς που πλεονεκτούν τόσο στη μεθοδολογία σύνθεσης (απλή και οικονομική), όσο και στις ιδιότητες που διαθέτουν (σταθερότητα, βιοσυμβατότητα) και χρησιμοποιούνται σε καλλυντικά προϊόντα για να ενισχύσουν δράσεις όπως η αντιμικροβιακή, και η αντιγηραντική. Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσέγγιση στην παρασκευή GNPs αποτελούν οι «πράσινες» μέθοδοι σύνθεσης, κατά τις οποίες χρησιμοποιούνται φυσικά ή βιολογικά υλικά, από φυτικά εκχυλίσματα ή μικροοργανισμούς, ως αναγωγικά μέσα. Με τρόπο απλό, οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον, παράγονται νανοσωματίδια με σημαντικό πλεονέκτημα – σε σύγκριση με αυτά που παράγονται με συμβατικές χημικές μεθόδους σύνθεσης – να μπορούν να αποκτούν χρήσιμες ιδιότητες που οφείλονται στο φυσικό ή βιολογικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τη σύνθεσή τους, όπως για παράδειγμα αντιοξειδωτικές ή αντιμικροβιακές ιδιότητες. Το είδος Sideritis raeseri ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών, φύεται στην ηπειρωτική Ελλάδα και το εκχύλισμά του είναι πλούσιο σε φαινολικά οξέα, φαινυλοπροπανοειδή, φλαβονοειδή και ιριδοειδή. Είναι γνωστό για τις παραδοσιακές του χρήσεις ως βοηθητικό σε προβλήματα του δέρματος, του γαστρεντερικού, του ανοσοποιητικού του καρδιαγγειακού αλλά και του νευρικού συστήματος. Επιπλέον, μεταξύ άλλων, είναι αποδεδειγμένες από έρευνες η αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδης και η αντιμικροβιακή του δράση. Η παρούσα ερευνητική μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία αποτελεί μια μελέτη της πράσινης (green) σύνθεσης GNPs με τη χρήση εκχυλίσματος από το Sideritis raeseri. Αναπτύχθηκε πρωτόκολλο παρασκευής νανοσωματιδίων με εκχύλισμα S. raeseri (Green GNPs) και τα νανοσωματίδια που λήφθηκαν αξιολογήθηκαν αντιπαραβαλλόμενα με νανοσωματίδια που παρασκευάστηκαν με τη συμβατική μέθοδο Turkevich (Turkevich GNPs). Υπολογίστηκε η απόδοση της σύνθεσης και έγινε ο δομικός και φυσικοχημικός χαρακτηρισμός των GNPs με Φασματοφωτομετρία Υπεριώδους – Ορατού (UV-Vis), με μέτρηση της Δυναμικής Σκέδασης του Φωτός (DLS) και του ζ-δυναμικού και με Ηλεκτρονική Μικροσκοπία Διέλευσης (TEM). Πραγματοποιήθηκε έλεγχος για τη σταθερότητα των GNPs ως προς το χρόνο, τη θερμοκρασία και την παρουσία ηλεκτρολύτη. Η αντιοξειδωτική τους ιδιότητα εκτιμήθηκε με τις μεθόδους FRAP και Folin – Ciocalteu, ενώ η οργανική ύλη του εκχυλίσματος που παρέμεινε στην επιφάνεια των Green GNPs προσδιορίστηκε με Υγρή Χρωματογραφία Υπερψηλής Απόδοσης συζευγμένη με Φασματομετρία Μάζας (UHPLC-MS), με Φασματοσκοπία Απορρόφησης Υπερύθρου Μετασχηματισμού Fourier (FTIR) και με Θερμοσταθμική Ανάλυση (TGA). Η επιτυχής σύνθεση των νανοσωματιδίων επιβεβαιώθηκε από τα φάσματα UV-Vis, ενώ το μέγεθος (υδροδυναμική διάμετρος) και το ζ-δυναμικό, με βάση το DLS, ήταν 55,4 nm και -32 mV για τα Green GNPs και 41,4 nm και -34,2 mV για τα Turkevich GNPs. Με το TEM έγιναν εμφανείς οι διαφοροποιήσεις των GNPs ως προς το μέγεθος και το σχήμα, καθώς τα Turkevich GNPs ήταν σχεδόν σφαιρικά με μέση διάμετρο 12,79 nm ενώ τα Green GNPs είχαν ποικίλα σχήματα (σφαίρες, τριγωνικές και πολυεδρικές πυραμίδες) και μέση διάμετρο 23,84 nm. H πράσινη σύνθεση αναδείχθηκε πιο αποδοτική από τη συμβατική, με την απόδοση της πρώτης να είναι 142 μg GNPs / mL σύνθεσης και της δεύτερης 64 μg GNPs / mL σύνθεσης. Τα νανοσωματίδια και των δύο συνθέσεων παρουσίασαν καλή σταθερότητα κατά τη διάρκεια ενός μήνα και ιδιαίτερα κατά τη διατήρηση σε χαμηλή θερμοκρασία (ψυγείο). Παρουσία ηλεκτρολύτη μέχρι τη συγκέντρωση 0,15 Μ τα Green GNPs παρέμειναν σταθερά σε αντίθεση με τα Turkevich GNPs που εμφάνισαν συσσωμάτωση ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις ηλεκτρολύτη (0,1 Μ). Από τα χρωματογραφήματα που λήφθηκαν με UHPLC-MS προσδιορίστηκαν στα Green GNPs ορισμένες φαινυλοπροπανοειδείς, φλαβονοειδείς και φαινολικές ενώσεις, οι οποίες είναι πλούσιες σε αναγωγικές ομάδες, κάτι το οποίο επιβεβαιώθηκε και από τα φάσματα FT-IR. Τα GNPs των δύο τύπων (Green και Turkevich) εμφάνισαν συγκρίσιμη αντιοξειδωτική δράση. Με βάση τις μετρήσεις TGA, στα Green GNPs υπήρχαν 9,23 % w/w οργανικές ουσίες, ενώ στα Turkevich GNPs υπήρχαν 1,10 % w/w οργανικές ουσίες. Με βάση όλα τα παραπάνω, συμπεραίνεται ότι τα νανοσωματίδια χρυσού που συντέθηκαν με τη χρήση εκχυλίσματος Sideritis raeseri (Green GNPs), έχουν καλά φυσικοχημικά χαρακτηριστικά, ικανοποιητική κολλοειδή σταθερότητα και φέρουν συστατικά του εκχυλίσματος με αντιοξειδωτικές ικανότητες και πιθανώς και άλλες σημαντικές από βιολογική άποψη δράσεις. Περαιτέρω διερεύνηση των βιολογικών τους ιδιοτήτων θα δείξει τη δυνατότητα αξιοποίησής τους ως πιθανά συστατικά προηγμένων καλλυντικών προϊόντων.